Η επιλογή των 10 καλύτερων περιοδειών βασίζεται σε μια έρευνα των αναγνωστών – επαγγελματιών του γνωστού περιοδικού Live Design και στηρίχθηκε κυρίως σε τεχνολογικά αλλά και αισθητικά κριτήρια, ενώ οι συμμετέχοντες στο διαγωνισμό έλαβαν υπόψιν τους και τον ιδιαίτερα κρίσιμο παράγοντα των «πρωτοποριακών και καινοτόμων εφαρμογών» που εμφανίστηκαν για πρώτη φορά σε κάποια συναυλία και είτε προκάλεσαν αίσθηση, είτε άλλαξαν για πάντα τα έως τότε δεδομένα της concert touring βιομηχανίας σε παγκόσμιο επίπεδο, βοηθώντας την να αναπτυχθεί και να αλλάξει επίπεδο.
Αναμφίβολα, τέτοιες λίστες του τύπου «Τα 10 ή τα 100 καλύτερα οτιδήποτε όλων των εποχών» πάντα αδικούν πολλούς που θα έπρεπε να βρίσκονται σε μια τέτοια λίστα αλλά απουσιάζουν, παρόλα αυτά, δίνουν μια σαφή αίσθηση του τι έχει μείνει στον κόσμο ως σπουδαίο και άξιο αναφοράς.
Ο αλγόριθμος με τον οποίον επιλέχθηκαν «Οι 10 καλύτερες περιοδείες όλων των εποχών» είναι ιδιαίτερα ανοικτός και πολύπλοκος και περιλαμβάνει μια σειρά από σύνθετες και εξίσου βαρύνουσας σημασίας παραμέτρους όπως είναι οι εξής: σχεδιαστική ιδιοφυία, budget, δημιουργικότητα, κι άλλο budget, πολλά κομμένα εισιτήρια, μια υψηλή θέση στο Billboard και τελικά οικονομική επιτυχία, διότι δίχως αυτή μια παραγωγή δεν θα ήταν ποτέ βιώσιμη και θα δούλευε μόνο στις πρόβες της προετοιμασίας…
Ιδού λοιπόν ποιες είναι οι παραγωγές που επιλέχθηκαν ως οι καλύτερα σχεδιασμένες περιοδείες όλων των εποχών και όπως πολύ εύστοχα πράττει το Live Design, τις αφιερώνει πρωτίστως σε όλους όσους τις εμπνεύστηκαν, τις σχεδίασαν, τις διοργάνωσαν, τις έστησαν και τις ξέστησαν σε δεκάδες venue ανά τον κόσμο…
Η σειρά της αναφοράς που ακολουθεί αμέσως πιο κάτω είναι χρονολογική, ξεκινώντας από τις παλαιότερες περιοδείες προς τις πλέον πρόσφατες. Και μην ξεχνάτε, πριν επικρίνετε ή απορρίψετε κάποια από τις παρακάτω περιοδείες ξαναρίξτε μια ματιά στη χρονολογία κατά την οποία υλοποιήθηκαν…
Electric Light Orchestra (ELO) - The Big Night/Out of The Blue (1978)
Η περιοδεία των ELO που πραγματοποιήθηκε το 1978 ήταν εμπνευσμένη από τον ιπτάμενο δίσκο που θύμιζε jukebox και παρέπεμπε στο εξώφυλλο του ομώνυμου άλμπουμ των ELO ‘Out of the Blue’. Designer όλης της περιοδείας ήταν ο Stephen Bickford και το μεγάλο του επίτευγμα ήταν ότι όλος ο φωτιστικός εξοπλισμός της εποχής, οι καπνομηχανές και τα lasers ήταν αναρτημένα στο κάτω τμήμα του ‘ιπτάμενου δίσκου’ παραπέμποντας ως concept στο σκηνικό της γνωστής sci-fi ταινίας «Στενές επαφές τρίτου τύπου» του Στήβεν Σπίλμπεργκ, που είχε κυκλοφορήσει μόλις την προηγούμενη χρονιά δημιουργώντας τεράστια αίσθηση αλλά και εισπρακτική επιτυχία. Η παγκόσμια περιοδεία των ELO διήρκησε εννέα μήνες και περιελάμβανε 92 σταθμούς, κάνοντας μάλιστα 8 συνεχόμενα sold out στο στάδιο Wembley του Λονδίνου, ένα ρεκόρ που παραμένει ακατάρριπτο.
Talking Heads - Speaking in Tongues (1984)
Η ιδέα ανήκε στον front-man των Talking Heads, David Byrne και στο lighting designer του συγκροτήματος Beverly Emmons. Αμφότεροι αποφάσισαν το εξής καινοτόμο: τη χρονική στιγμή της απόλυτης κυριαρχίας των PAR και των φίλτρων, να μη χρησιμοποιήσουν ούτε ένα PAR 64 και γενικώς φωτιστικά σώματα με χρωματικά φίλτρα, όπως συνέβαινε στην πλειοψηφία των παραγωγών της εποχής, ενώ όλα τα στοιχεία των σκηνικών βάφτηκαν μαύρα, για να μην διαταράσσουν την ισορροπία της σκηνής και να αποσπούν την προσοχή του κοινού.
Οσο για την έναρξη του σετ, αυτή είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστική, με το Byrne να βγαίνει στη σκηνή με ένα φορητό κασετόφωνο (σήμα κατατεθέν των αρχών των 80s) και να ξεκινά το Live με την ακουστική του κιθάρα παίζοντας το “Psycho Killer”, ενώ τα σκηνικά και οι φωτισμοί ‘χτίζονταν’ τραγούδι – τραγούδι. Τον τομέα του Projection επιμελήθηκε ο Wendall K. Harrington, ενώ χρέη lighting director της περιοδείας είχε ο Abigail Rosen Holmes.
Σημειωτέον ότι το Speaking In Tongues φιλμογραφήθηκε από τον Jonathan Demme και αποτελεί ένα από τα πιο δημοφιλή concert film που έχουν ποτέ γυριστεί…
Genesis - Mama (1983-84)
Με τη συγκεκριμένη περιοδεία των Genesis, ο τομέας του φωτισμού όσον αφορά τις περιοδείες συγκροτημάτων αυτού του βεληνεκούς, πέρασε κυριολεκτικά σε άλλο επίπεδο, καθώς τον πρωταγωνιστικό ρόλο εδώ είχαν οι κινούμενες κεφαλές. Και για να το διευκρινίσουμε, αυτό δεν σημαίνει ότι πρόκειται για την πρώτη περιοδεία που χρησιμοποιήθηκαν κινούμενες κεφαλές για πρώτη φορά, αλλά για την πρώτη περιοδεία που χρησιμοποιήθηκαν τόσο μαζικά και είχαν τόσο ενεργό ρόλο στο σκηνικό και στο show.
Αλλωστε τα πρώτα αυτοματοποιημένα κινούμενα φωτιστικά σώματα, χρησιμοποιήθηκαν και πάλι από τους Genesis, στην παγκόσμια περιοδεία Abacab, που έλαβε χώρα 3 χρόνια πριν, το 1981, όπου ως γνωστόν χρησιμοποιήθηκαν τα Vari-Lite VL1, στα οποία είχε επενδύσει η ίδια η μπάντα στηρίζοντας το όραμα και την πρωτοποριακή για τότε εφεύρεση των στελεχών της εταιρίας Showco.
Και μπορεί όπως είπαμε με την τουρνέ Abacab να έγινε η αρχή, όμως με την περιοδεία “Mama” ο φωτισμός των Live shows γύρισε σελίδα, καθώς το φωτιστικό τμήμα μιας περιοδείας έγινε ακόμα πιο σύνθετο, πιο εντυπωσιακό και πιο ακριβό. Αλλωστε το rig με τα VL1 ήταν πραγματικά τεράστιο. Δικαίως όσοι είδαν κάποια συναυλία της περιοδείας θα μπορούσαν να κομπάζουν ότι είδαν το μέλλον του φωτισμού συναυλιών. Για την ιστορία, Tom Littrell ήταν ο προγραμματιστής / χειριστής των φωτισμών της τουρνέ Mama των Genesis.
David Bowie - Glass Spider (1987)
Η περιοδεία Glass Spider Tour του David Bowie ήταν μια από τις θεαματικότερες έως εκείνη τη στιγμή στον κόσμο, συνδυάζοντας πολλαπλά ικριώματα προκειμένου να τοποθετηθούν τα μέλη της μπάντας και οι χορευτές σε διαφορετικά επίπεδα, ενώ στη σκηνή κυριαρχούσε μια τεράστια αράχνη…
Η ομάδα σχεδιασμού και εκτέλεσης της περιοδείας περιελάμβανε τον lighting designer Allen Branton, το set designer Mark Ravitz και τη σκηνοθέτιδα Christine Strand, ενώ τα color-changing rope lights που χρησιμοποιήθηκαν ήταν περισσότερα από κάθε άλλη φορά σε μια συναυλία. Εντυπωσιακός ήταν ο τρόπος που κατέβαινε ο Bowie στη σκηνή βγαίνοντας από την κοιλιά της ιπτάμενης αράχνης που ήταν λουσμένη στο φως και το χρώμα…
Rolling Stones - Steel Wheels/Urban Jungle (1989-90)
Οι Rolling Stones τα προηγούμενα χρόνια έβγαζαν άλμπουμ και περιόδευαν κάθε δυο – τρία χρόνια περίπου, όμως τότε ήταν η πρώτη περιοδεία που έκανε το συγκρότημα μετά από 7 χρόνια. Όπως αντιλαμβάνεστε λοιπόν, έπρεπε να βγούν ξανά στο δρόμο και να κερδίσουν τις εντυπώσεις, καθώς Live - πήχης είχε ανέβει σημαντικά, σε σχέση με την τελευταία περιοδεία τους. Αυτό ακριβώς έκαναν λοιπόν, σχεδιάζοντας ένα mega-rig που αποτέλεσε πνευματική ιδέα του lighting designer Patrick Woodroffe και του set designer Mark Fisher που ήταν ήδη συνεργάτες των Stones σε παλαιότερες περιοδείες τους. Φυσικά μιλάμε για ένα stage μαμούθ, απ’ όλες τις απόψεις με τόνους ηχητικού και φωτιστικού εξοπλισμού. Αποτέλεσε την πιο επιτυχημένη και την πιο εντυπωσιακή (έως τότε) περιοδεία του γκρουπ και η σκηνή σχεδιάστηκε από το Fisher με τη συνεργασία του Charlie Watts και του Mick Jagger. Η περιοδεία καπάρωσε με το καλημέρα ένα από τα πρώτα βραβεία του Pollstar για την πιο Δημιουργικό Stage Production.
Pink Floyd - Division Bell (1994)
Όπως εύστοχα σχολίασε ο αρθογράφος του Live Design, η περιοδεία Division Bell έκανε πολλούς να θέλουν να δουλέψουν στη βιομηχανία του θεάματος με εξειδίκευση στο συναυλιακό φωτισμό…
Το πραγματικά τεράστιο lighting rig αλλά και το stage αυτό καθ’ αυτό σχεδιάστηκαν από τους Marc Brickman και (αρχιτεκτονικά) από τον ‘πολύ’ Mark Fisher. Αποτέλεσμα; Η εν λόγω περιοδεία να αποτελεί τη μεγαλύτερη συναυλιακή παραγωγή όλων των εποχών…
700 τόνοι εξοπλισμού και 33 φορτηγά για τη μεταφορά του, έφταναν για να την καταστήσουν και ως την ακριβότερη έως τότε, καθώς λόγω του μεγέθους και της πολυπλοκότητάς της, κατασκευάστηκαν συνολικά 3 σετ (stages & rigs), προκειμένου να μεταφέρονται και να εγκαθίστανται εναλλάξ, από venue σε venue, καθώς το στήσιμο απαιτούσε 3,5 μέρες και δυο το ‘ξε-στήσιμο’ και το φόρτωμα. Ο Peter Wynne Wilson, που εκτελούσε χρέη lighting designer στους Floyd από το 1968, επανήλθε δυναμικά προσθέτοντας liquid projections και ειδικά εφέ στην τουρνέ. Την περιοδεία Division Bell μπορείτε να την δείτε στο live concert film των Pink Floyd με τίτλο Pulse. Η εν λόγω περιοδεία καπάρωσε ακόμα ένα βραβείο, αυτό του Most Creative Stage Production από το Pollstar.
Madonna - Drowned World (2001)
Μια από τις μεγαλύτερες περιοδείες που έχουν πραγματοποιηθεί με τη Μαντόνα στην πιο δημιουργική και λαμπερή ίσως εποχή της καριέρας της. ‘Συνεργοί’ της εδώ ο φωτισμού Peter Morse, ο σχεδιαστής της σκηνής και του σκηνικού Bruce Rodgers και ο σκηνοθέτης Carol Dodds. Το σετ περιελάμβανε ουσιαστικά 4 μίνι όπερες με πρωταγωνίστρια τη Μαντόνα ντυμένη από τους πιο επώνυμους σχεδιαστές μόδας της εποχής (Jean Paul Gaultier, Donatella Versace, Dean and Dan, Dolce & Gabbana). Η Μαντόνα έφτανε στη σκηνή με διαστημόπλοιο, ενώ σημαντικό μερίδιο συμμετοχής στο show είχε η εικόνα με τα 7mm LED της Barco να κυριαρχούν, μαζί με κεφαλές των Vari-lite (VL6C), Coemar (CF1200HE) και High End.
Daft Punk - Alive (2006-07)
Είναι γεγονός ότι η εν λόγω περιοδεία δεν πήρε βραβεία, δεν κατέρριψε προηγούμενα ρεκόρ, ούτε γέμισε ασφυκτικά στάδια δεκάδων χιλιάδων θεατών. Παρόλα αυτά δικαιούται μια θέση στη 10άδα, χάρη στο επιτηδευμένο και εκλεκτικό στυλ του Martin Phillips που επιμελήθηκε το lighting design και το σχεδιασμό της σκηνής που θύμιζε πυραμίδα, με τους δυο Daft Punk να παίζουν σ’ ένα αρκετά ρετρό σκηνικό με γραφικά που παρέπεμπαν σε βιντεοπαιχνίδια, αποσπώντας κορυφαίες κριτικές από το διεθνή τύπο, όπως το περιοδικό Time.
48 MAC 2K Profile, LED κουρτίνες, πολλά Atomic strobe και pixeline αποτέλεσαν την αιχμή του δόρατος για τους φωτισμούς της ‘πυραμίδας’ των Γάλλων Daft Punk που εκείνη τη χρονιά κέρδισαν το Grammy για το καλύτερο Electronic/Dance Album (το Αlive).
Nine Inch Nails - Lights In The Sky (2008)
Πίσω από την εν λόγω παραγωγή (χαρακτηριστικός του υπερθεάματος ο τίτλος της) βρίσκεται το Leroy Bennett που έχει σχεδιάσει πολλά και σημαντικά shows, όμως αυτό βρίσκεται στη λίστα των 10 καλύτερων καθώς συνδύασε μια σειρά από πολυεπίπεδες οθόνες διαφορετικής ανάλυσης και LED χαρακτηριστικών.
Το ιδιαίτερο εδώ είναι ότι οι οθόνες που χρησιμοποιήθηκαν δημιουργούσαν πολλά επίπεδα, με τη μπάντα πότε να βρίσκεται μπροστά και πότε πίσω από αυτές, ενώ ενεργό ρόλο έδωσε και στους τεχνικούς, αφού κάποια στιγμή εμφανίζεται ένας στη σκηνή για να αλλάξει το περιεχόμενο στην οθόνη χρησιμοποιώντας το φακό του…
Μια από τις καινοτομίες του Bennett είναι ότι χρησιμοποίησε τα πρόσωπα του κοινού, ενώ όσον αφορά τον εξοπλισμό χρησιμοποίησε αρκετά κομμάτια MAC 300 LED (112 για την ακρίβεια), καθώς και Vari-Lite VL3000 Spots, VL2500 Spots και Wash, καθώς και MAC 700 Wash της Martin μαζί με κάμποσα Atomic Strobes. Όλα αυτά ελέχθηκαν μέσα από δυο grandMA, ενώ όσον αφορά την εικόνα, το Stealth της Element Labs αναδείχθηκε σε πρωταγωνιστή μαζί με τις LED οθόνες υψηλής ανάλυσης της Barco (D7). Ο Cory FitzGerald ήταν υπεύθυνος προγραμματισμού των φωτισμών και ο Sean Cagney είχε την ευθύνη του προγραμματισμού της εικόνας…
U2 - 360° Tour (2009-10)
Εχει χυθεί πολύ μελάνι για την καταγραφή μόνο και μόνο του εξοπλισμού της περιοδείας των U2 που δικαίως θεωρείται από όλους τους ειδικούς (και μη) της μουσικής βιομηχανίας ως η πιο εντυπωσιακή και καλοσχεδιασμένη τουρνέ όλων των εποχών. Αν θέλετε να διαβάσετε όλες τις λεπτομέρειες για την εν λόγω περιοδεία των U2, τότε δείτε ΕΔΩ την πλήρη παρουσίασή της μέσω του aLive, ζωντανά από το Ολυμπιακό στάδιο της Αθήνας το Σεπτέμβριο του 2010…
