Που συνέβησαν όλα αυτά; Σε μια μικρή, καταπράσινη κωμόπολη της Ανατολικής Γερμανίας, το Markneukirchen, που βρίσκεται δίπλα στα σύνορα με την Τσεχία (πέντε λεπτά οδικώς από Τσεχία κι ένα μισάωρο από το γνωστό Τσέχικο θέρετρο Κάρλοβι Βάρι).

Αποστολή, κείμενο, φωτό: Βασίλης Λαδονικόλας - Αλεξία Τσουβέλα

Εκεί, σε μια πανέμορφη και καταπράσινη περιοχή ζεί η ησυχία, η ποιότητα ζωής, η αχαλίνωτη φύση και πάνω απ’ όλα η μουσική, καθώς το Markneukirchen είναι μια αμιγώς μουσική πόλη, όπως άλλωστε και ολόκληρη η ευρύτερη περιοχή. Εκεί σ’ ένα παραδοσιακό ανακαινισμένο γερμανικό νεοκλασικό αρχοντικό, φιλοξενείται όλη η μουσική ιστορία και η σπάνια – vintage- προίκα της Framus, η οποία συγκεντρώθηκε όργανο – όργανο μετά από πάρα πολύ και επίπονη έρευνα και δουλειά...

{p|1910||u|}Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή...

Η Framus ιδρύθηκε το 1946 από τον Fred Wilfer στο Bubenreuth της Βαυαρίας. Το πλήρες όνομά της ήταν ‘Frankische Musikinstrumentenerzeugung’ που σημαίνει «Franconian Musical Instrument Manufacturer», ενώ το σλόγκαν που συνόδευε το χαραγμένο λογότυπο της εταιρείας πάνω στα όργανα ανέφερε ‘Built in the heart of Bavaria’. Για 30 περίπου χρόνια και ειδικά στις δεκαετίες του 50 και του 60, η Βαυαρική Framus αποτέλεσε τον μεγαλύτερο ευρωπαίο κατασκευαστή μουσικών οργάνων, κι έναν από τους μεγαλύτερους στον κόσμο...
Αρχικά, η ‘μπράντα’ κατασκεύαζε βιολιά, όμως μια δεκαετία αργότερα, όταν οι κιθάρες λόγο του ροκ εν ρολ άρχιζαν να γίνονται το πλέον δημοφιλές όργανο της παγκόσμιας μουσικής σκηνής, η Framus άρχισε να κατασκευάζει ηλ. κιθάρες και μπάσα, ενώ γρήγορα πολλοί μεγάλοι καλλιτέχνες και μουσικοί της εποχής ‘τίμησαν’ με την προτίμησή τους τα όργανα της Framus. Μερικοί εξ’ αυτών ήταν ο John Lennon των θρυλικών Beatles, ο Bill Wyman των Rolling Stones που για τρία χρόνια (αρχής γενομένης από το 1964) είχε κλείσει συμφωνία χορηγείας με τη Framus για το περίφημο "Framus Star Bass", ο Charlie Mingus, o Bill Lawrence και ο Jim Hall, ο Peter Kraus – γνωστός και ως ο ‘Γερμανός Ελβις’- αλλά και ο δημοφιλής Γερμανός κιθαρίστας Jan Akkerman και ο περίφημος Attila Zoller. Ολοι αυτοί και άλλοι πολλοί, δήλωσαν εμπράκτως την αγάπη και την προτίμησή τους στα όργανα της Framus, επιλέγοντας τα για τις ηχογραφήσεις και τις ζωντανές παραστάσεις τους.
Γρήγορα, μοντέλα όπως τα Triumph, Star Bass, Jan Akkerman, AZ-10 και πολλά άλλα, έγιναν σημεία αναφοράς στην παγκόσμια μουσική σκηνή.

Οπως μας εξήγησε στην ομιλία του, αλλά και στο βιβλίο του ο ιστορικός – ερευνητής Dr Christian Hoyer, η Framus δεν κατασκεύαζε μόνο κιθάρες, αλλά βιολιά, βιόλες, τσέλα και διπλά μπάσα, ηλεκτρικά μπάσα, μπάντζα, μαντολίνα, ukuleles, zithers, pedal steel κιθάρες, μαγνήτες, ενισχυτές ηλ. κιθάρας και μπάσου ακόμα και τύμπανα κατασκεύασε κάποια στιγμή. Βεβαίως οι κιθάρες ήταν η ειδικότητα της Framus, και στα χρόνια της ακμής της ετιαρείας δούλευαν σ’ αυτή 400 ειδικευμένοι υπάλληλοι, ενώ ώς το 1968 η εταιρεία κατασκεύαζε περί τα 150.000 όργανα ετησίως. Η κιθάρα με αριθμό σειράς παραγωγής «1.000.000» κατασκευάστηκε στα 25α γενέθλια της εταιρείας, το 1971.

Τα χρόνια που ακολούθησαν στη δεκαετία του 70, όταν αναπτύχθηκαν οι αμερικάνικες εταιρείες κατασκευής μουσικών οργάνων και μπήκαν στο χωρο και οι γνωστοί ιαπωνικοί κολοσσοί μουσικών οργάνων, δεν ήταν τα καλύτερα για τη Framus. Η αντίστροφη πορεία είχε ήδη αρχίσει και η εταιρεία βρέθηκε γρήγορα από το ζενίθ στο ναδίρ, μη καταφέρνοντας τελικά να αποφύγει την πτώχευση, η οποία ήρθε στα τέλη του 1978...
Ισως όμως ακόμα χειρότερο και από την πτώχευση της εταιρείας, ήταν το γεγονός ότι σώθηκαν ελάχιστα στοιχεία από την ιστορία της Framus, οπότε αντιλαμβάνεστε πόσο δύσκολη ήταν η αναζήτηση και η συγκέντρωσή τους, όπως άλλωστε και η συγκεντρωση των ίδιων των οργάνων...

Από τη Framus στη Warwick

Λένε ότι το μήλο συνήθως πέφτει κάτω από τη μηλιά κι έχουν δίκιο. Εν προκειμένω, ο Hans Peter Wilfer, γιός του ιδρυτή της Framus, Fred Wilfer, ακολούθησε τα χνάρια του πατέρα του, αφού μεγάλωσε μέσα σ’ ένα αμιγώς μουσικό περιβάλλον, παρακολουθώντας και συμεττέχοντας κι ο ίδιος στην κατασκευή των οργάνων σε όλα της τα στάδια, ενώ παράλληλα έπαιζε μουσική και λίγο αργότερα απέκτησε και γνώσεις γύρω από το εμπόριο και το απαραίτητο marketing που απαιτείται για την τοποθέτηση ενός προιόντος – ακόμα και του καλύτερου- σε μια άκρως ανταγωνιστική αγορά όπως είχε ήδη γίνει η αγορά μουσικών οργάνων.
Ο Hans Peter Wilfer λοιπόν, στην νεαρή ηλικία των 24 ετών, αποφάσισε να κάνει το δικό του μουσικό ξεκίνημα ιδρύοντας την Warwick, μια εταιρεία που έμελε να γίνει διεθνώς γνωστή για τα ηλεκτρικά της μπάσα. Το 1995 η εταιρεία μετακομίζει στη σημερινή της έδρα, το Markneukirchen, όπου ουσιαστικά αρχίζει η δεύτερη ακόμα πιο ενδιαφέρουσα και επιτυχημένη από κάθε άποψη πορεία της Warwick. Ωστόσο, 1 χρόνο αργότερα πεθαίνει ο πατέρας του Hans Peter, Fred Wilfer, και αργότερα, παρά τη δεδομένη επιτυχία και αναγνώριση της Warwick (μακράν η Νο1 ευρωπαική κατασκευάστρια εταιρεία μπάσων στον κόσμο που κοιτάει στα ίσια τους κολοσσούς εξ’ Αμερικής) ο Hans Peter αποφασίζει να ξαναδώσει σάρκα και οστά στην κληρονομιά που του άφησε ο πατέρας του και ακούει στο όνομα Framus. Η Framus λοιπόν ξαναπήρε σάρκα και οστά και ως vintage – ποιοτικός κατασκευαστής ξαναβγήκε στην αγορά για νέες δάφνες. Κι επειδή η ιστορία της Framus είναι εκτός από συνώνυμη με την ιστορία του ρκ εν ρόλ, και ανεκτίμητη, η απόφασή του να ανοίξει ένα μουσείο αφιερωμένο στην Framus έγινε αποδεκτή με περισσή ευχαρίστηση απ’ όλη τη μουσική κοινότητα. 

Εγκαίνια στο μέλλον - Framus is back

Το να ξαναζωντανέψεις μια εταιρεία, φτιάχνοντάς της ένα μουσείο, ειδικά όταν έχουν χαθεί πολύτιμα έγγραφα, ιστορικά στοιχεία, και κυρίως όργανα, σίγουρα δεν είναι το ευκολότερο εγχείρημα στον κόσμο. Παρόλα αυτά, η απόφαση του Hans Peter για αναβίωση της ιστορικής ‘μπράντας’ που ακούει στο όνομα Framus ήταν δεδομένη, όπως δεδομένη ήταν και η υλοποίηση ενός μουσείου για τη Framus, διότι ο καλύτερος οδηγός για το μέλλον είναι η γνώση του παρελθόντος και δη του ένδοξου...

Κάπως έτσι λοιπόν, για μια σειρά από χρόνια οι άνθρωποι της Framus συγκέντρωναν στοιχεία, έγγραφα, πληροφορίες, πάνω απ’ όλα όργανα, φωτογραφίες και ότι στοιχείο μπορούσαν ή δεν μπορούσαν να φανταστούν, που θα συνέβαλε στην υλοποίηση του Framus museum. Το μουσείο λοιπόν μετά από τις πολύχρονες και μεθοδικές προσπάθειες κάποιων ανθρώπων κλειδιά που ασχολήθηκαν εξαντλητικά μ’ αυτό το project, άνοιξε τις πόρτες του στις αρχές του Ιουλίου, όμως τα επίσημα εγκαίνιά του πραγματοποιήθηκαν στις 21 Ιουλίου στο Markneukirchen, όπου είμασταν κι εμείς καλεσμένοι του Γερμανού κατασκευαστή. Μετά από το μουσικό καλωσόρισμα από τη 60’ς μπάντα των μεσήλικων –και ακόμα παθιασμένων - ροκ εν ρολάδων ονόματι “The Guys”που φυσικά έπαιζαν με όργανα και ενισχυτές οργάνων της Framus, και βεβαίβως μετά τις απαραίτητες εναρκτήριες ομιλίες των Karl-Heinrich Hoyer (δήμαρχος του Markneukirchen), Dr Tassilo Lenk (επίτροπος του Vogtland), Dr Christian Hoyer (ιστορικός – ερευνητής), Volkmar Rudolph (ο άνθρωπος που ουσιαστικά ‘έστησε’ το μουσείο) και ο Hans-Peter Wilfer (πρόεδρος της Warwick και της αναγεννημένης Framus πλέον), η σύζυγος του Hans-Peter Wilfer έκοψε την κόκινη κορδέλα και ανεβήκαμε τις σκάλες του μουσείου... 

Εκεί που ξαναζεί η ιστορία

Μπαίνοντας στην πρώτη αίθουσα μας περίμενε η συλλογή από τις Black Rose De Luxe σε κάθε χρωματισμό και φινίρισμα και με μοντέλα από τις δεκαετίες του 50 και 60. Πιο πέρα έστεκε εντυπωσιακά το ξύλινο όρθιο μπάσο Professional de luxe φτιαγμένο στα τέλη των 50’s.
Οπως είπαμε η Framus δεν κατασκεύαζε μόνο κιθάρες και μπάσα, αλλά και πλήθος άλλων οργάνων όπως η σειρά μαντολίνων Graciela του ‘58 και Cinderella του ’48. Εντυπωσιακό ήταν και το 40χορδο σαντούρι, όπως άλλωστε και οι ενισχυτές κιθάρας όπου ξεχώριζε ο Konsul (ενισχυτής λυχνίας σε τάξη Α, ισχύος 10watt). Φυσικά, είδαμε τις κιθάρες του Bill Lorento και τις 4χορδες κιθάρες του Peter Krauss (του ‘Γερμανού Ελβις’ που λέγαμε). Ενα από τα πιο εντυπωσιακά όργανα – εκθέματα ήταν το ηλεκτρικό μπάσο ‘Triumph’ σε gold/black φινίρισμα το οποίο προκάλεσε πραγματική επανάσταση στα τέλη της δεκαετίας του 50 που εμφανίστηκε, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι εξακολουθεί ακόμα και σήμερα να βρίσκεται στην παραγωγή, έχοντας δεχθεί ελάχιστες διαφοροποιήσεις ως πρός τους μαγνήτες και το τάστο και όχι ως πρός τη σχεδίαση, το σχήμα και την ποιότητα υλικών και συναρμογής.
Ενα από το πλέον σημαντικά εκθέματα του μουσείο είναι και το περίφημο Star Bass του Billy Wyman των Rolling Stones, το οποίο ήταν μοντέλο του 1960. Παρών κι ένα ντραμς σετ Giannini by Framus, όπου όλη η ντραμς μαζευόταν σε δυο hard case, σ’ ένα τα τύμπανα, τα οποία άνοιγαν σαν ρώσικες κούκλες και αποθηκεύονταν το ένα μέσα στο άλλο, και στο δεύτερο τα σίδερα, αναμφίβολα μια ιδιαίτερα πρωτοποριακή ιδέα για την εποχή εκείνη.
Εξίσου εντυπωσιακές ήταν και οι σειρές κιθαρών Hollywood (εντυπωσιακή η black pickguard του 1960) και Stroto series.
Ξεχωριστό μοντέλο και η διπλή (6χορδη και 12χορδη ή 12χορδη και 4χορδο μπάσο) Big ’18 Solid’ με το πρωτοποριακό για την εποχή σχήμα και τα επίσης ασυνήθιστα τονικά εφέ. Το χρώμα sb sunset ήταν και το σπανιότερο ενώ αξίζει να αναφέρουμε και την τιμή πώλησης που έφτανε εκείνη την εποχή τα 459$ και η θήκη μεταφοράς 49$...
Φυσικά είδαμε και τα μπάσα των Jacko Pastorius, όχι όμως και την 12χορδη κιθάρα του John Lennon η οποία αναζητείται από τους υπεύθυνους του μουσείου...
Φυσικά οι υπεύθυνοι του μουσείου και ειδικά ο Volkmar Rudolph (πήγε πρίν από μερικά χρόνια να ζητήσει δουλειά ως ειδικός στα ξύλα και διπλωματούχος σχεδιαστής και ο Hans-Peter Wilfer του είπε ότι μόλις είχε καλυφθεί η θέση, αλλά του πρότεινε να αναλάβει την υλοποίηση του μουσείου. Και ο Volkmar τα κατάφερε περίφημα. Σχήμα οξύμωρο; Οταν πήγε να ζητήσει δουλειά στον Hans-Peter Wilfer δεν είχε ούτε ακουστά τη Framus…). 

Περισσότερες πληροφορίες για τα όργανα των Framus και Warwick, αναζητήστε στην ελληνική αντιπροσωπεία Logothetis Μusic του Γιάννη Λογοθέτη, τον οποίο ευχαριστούμε θερμά για την πρόσκληση στη Γερμανία, αφού χωρίς την πολύτιμη στήριξη και βοήθεια του Γιάννη δεν θα είχε πραγματοποιηθεί ποτέ αυτό το αφιέρωμα στη Framus, αλλά και στη Warwick που θα ακολουθήσει...

Επαφή
Logothetis Μusic, τηλ.: 210-60.40.291, www.logothetismusic.gr, www.framus.com, www.warwickbass.com