Η επανάληψη είναι η μητέρα της μαθήσεως και η Telmaco με την  d&b Audiotechnik επανέλαβαν και φέτος (12 & 13 Νοεμβρίου) τα σεμινάρια για Electroacoustics & Software System Fundamentals, στον φιλόξενο χώρο του Ιππικού ομίλου Αμαρουσίου και σε μια διημερίδα που είχε ως κερασάκι τις ακροάσεις του νέου Next-level cardioid line array συστήματος CCL…

Από πλευράς d&b audiotechnik, βασικός μας εισηγητής ήταν και φέτος ο James Riches (Education & Application Support), που μαζί με τον Lukasz Tobola (Regional Sales Manager), μας συστήθηκαν εκ νέου. Παρών ήταν ο κ. Βασίλης Κυριαζής της Telmaco, η κα Λυδία Μεταλληνού (marketing & επικοινωνία) και άλλα στελέχη της εταιρίας. Ο James με τον ιδιαίτερα παραστατικό του τρόπο ξεδίπλωσε τα επιμέρους θέματα της παρουσίασης ξεκινώντας από τα βασικά και θεμελιώδη και πηγαίνοντας μας στα πιο βαθιά θέματα που πρέπει κάποιος να μπορεί να κατανοήσει απόλυτα πρίν ασχοληθεί με prediction software, λογισμικά, hardware και το στήσιμο, σετάρισμα και καλιμπράρισμα ενός συστήματος…

Τα θεμελιώδη…
O James ξεκίνησε κι αυτή τη φορά με τα θεμελιώδη στοιχεία του ήχου, καθώς από την αναπαραγωγή ενός και μόνο τόνου, περάσαμε στη μεταβολή της πίεσης και στους πρακτικούς υπολογισμούς του μήκους κύματος διαφόρων συχνοτήτων, με το επόμενο topic να είναι η διαφορά ανάμεσα σε phase rev και σε polarity switch (αυτό που είναι στις κονσόλες), όπου μας ξεκαθάρισε ότι η φάση εξαρτάται από τη συχνότητα και ότι δεν πρέπει να μπερδεύουμε φάση και πολικότητα.

Ο κανόνας των -6dB που παύει να ισχύει με την απόσταση
Ενα fullrange ηχείο, ένα dBell-όμετρο και μια κορδέλα μέτρησης αποτέλεσαν τα εργαλεία της επόμενης ‘ανακάλυψης’. Όπως σωστά προβλέπει η θεωρία και η ίδια η φυσική, μετρήσαμε πτώση κατά 6dB ανά διπλασιασμό της απόστασης. Παρατηρήσαμε όμως ότι αυτός ο κανόνας δεν ισχύει μετά από 3 αποστάσεις.
Αυτή η πληροφορία είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για να υπολογίσουμε τη στάθμη αναπαραγωγής ενός συστήματος σε ένα χώρο και κατ’ επέκταση για το μέγεθος του συστήματος που θα επιλέξουμε.
Θεωρώντας λοιπόν ότι τo background noise έχει ως κατώφλι του τα 55 dΒ, και με το SNR (αναλογία σήματος προς θόρυβο) στα 25 έχουμε ως ελάχιστο SPL τα 80 dB. Εν συνεχεία υπολογίσαμε το επιθυμητό SPLmax ενός ηχείου / συστήματος για ένα χώρο μήκους 32 μέτρων.

Crest Factor
Κάπως έτσι περάσαμε στα ‘χωράφια’ του Crest factor, δηλαδή της διαφοράς ανάμεσα σε peaks και average (RMS) στάθμης και στην αποτύπωση των επιμέρους συντελεστών στην πραγματική ζωή (από το Crest Factor 1 που αντιστοιχεί σε square wave, έως το 18 που αντιστοιχεί σε υψηλής στάθμης αναπαραγωγή, με τον crest factor που θέλουμε σε ένα venue να αντιστοιχεί σε αυτόν του pink noise, δηλαδή CF5 που αντιστοιχεί σε 14dB).

Μειώνοντας το level drop
Στην πραγματική ζωή η πτώση της στάθμης ενός ηχείου ή συστήματος στο τέλος του venue είναι σημαντική, καθώς από τα π.χ. 104dB ενός ηχείου στο ένα μέτρο μετά την μπάφλα του, ‘πέφτουμε’ στα μόλις 80 dB στο τέλος του venue. Η ανάρτηση των ηχείων καθ’ ύψος (και η αντίστοιχη σκόπευση) είναι ένας βασικός τρόπος για να περιορίσουμε την απώλεια αυτή κατά το ήμιση…

Περισσότερες πηγές – περισσότερα προβλήματα?
Η αλληλεπίδραση των ηχητικών κυμάτων αποτέλεσε το επόμενο έμπρακτο παράδειγμα με τη χρήση δυο ηχείων όπου με το ένα τοποθετημένο πάνω στο άλλο και με τη μετακίνησή του προς τα πίσω, διαπιστώσαμε πως από την ενίσχυση περνάμε στην ακύρωση. Ωστόσο, κατά τη μεταφορά των πηγών εμπρός-πίσω διαπιστώσαμε όλοι διαφορετικές ακυρώσεις σε διαφορετικές συχνότητες, λόγω των διαφορετικών αποστάσεών μας από τις ηχητικές πηγές.

Το ανεπιθύμητο Comb Filtering: ωστόσο δεν έχουμε παντού στο venue τα ίδια προβλήματα…
Ως γενική παραδοχή εδώ θεωρούμε ότι η θέση του foh είναι η καλύτερη σε ένα venue διότι έχουμε ταυτόχρονη χρονικά άφιξη των ηχητικών κυμάτων ενός στερεοφωνικού συστήματος. Σε όλες τις υπόλοιπες θέσεις έχουμε φαινόμενα Comb Filtering λόγω της διαφοράς του χρόνου άφιξης των ηχητικών κυμάτων από τις δυο πηγές ενός στερεοφωνικού συστήματος. Ωστόσο, στις άκρες  του venue και εκτός άξονα ηχείων μπορεί μεν αριθμητικά να έχουμε τις περισσότερες ακυρώσεις, δηλαδή Comb Filtering σε περισσότερες περιοχές του συχνοτικού φάσματος όμως τα βυθίσματα είναι πιο περιορισμένα και εκεί αντιλαμβανόμαστε μεν περισσότερα φαινόμενα αλλά με πολύ πιο ήπιο τρόπο.

Οι ανακλάσεις και πως μας επηρεάζουν
Το σημείο που ο απευθείας ήχος συναντά το diffuse sound ορίζεται ως κριτική απόσταση, ενώ ως Limiting distance ορίζεται η πολλαπλασιασμός της κριτικής απόστασης με το 3,14 κι εκεί έχουμε κακή καταληπτότητα.
Ακολούθησε αναφορά στο RT60 για διαφορετικούς χώρους, ενώ στη συνέχεια ο James αναφέρθηκε σε  εφαρμογές ενός ακουστικού φίλτρου, δηλαδή μιας χοάνης που ελέγχει όλες τις συχνότητες και όχι μόνο σημειακά μέρος αυτών. Εξ’ και το μήκος της χοάνης, εξαρτάται από τη μικρότερη συχνότητα που θέλουμε να ελέγξουμε. Χαρακτηριστικά μας ανέφερε ότι με το GSL8 πέτυχαν έλεγχο της κατευθυντικότητας και στους δυο άξονες σε όλες τις συχνότητες. 
Ενδεικτικό ήταν το ηχητικό παράδειγμα με την πάπια (που σχεδόν κανείς μας δεν αναγνώρισε σε δωμάτιο με αντήχηση) και η αναφορά στο RΤ60 ως τρόπος μέτρησης της αντήχησης ενός χώρου…

Time alignment – Tonal changes – Haas Effect – Distinct echo
Η χρονική ευθυγράμμιση αποτελεί πρώτιστο μέλημα στο σετάρισμα ενός συστήματος. Ετσι, εν συνεχεία ασχοληθήκαμε με το πως συμπεριφέρεται σωστά ένα ηχείο ή ένα σύστημα και το πως χρησιμοποιούμε τα delay ηχεία.
Στη συνέχεια περάσαμε σε ακουστικά παραδείγματα σχετικά με το Haas Effect προκειμένου να το αντιληφθούμε ακουστικά, αλλά και να κατανοήσουμε τη σειρά: Tonal changes – Haas Effect – Distinct echo.
Ενδιαφέρουσα ήταν και η επίσης πρακτική παρουσίαση του Precedence effect, με το James να προσθέτει delay στο σήμα και ενώ ακούγαμε μόνο από δεξιά, να έχουμε την εντύπωση ότι ακούμε από το κέντρο.

Ανάκλαση και Απορρόφηση
Στη συνέχεια περάσαμε σε πρακτικά παραδείγματα ανάκλασης και απορρόφησης (με τον James να εναλλάσσει τετράγωνα τελάρα διαφορετικού πάχους και απορρόφησης και να διαφοροποιεί τις γωνίες αυτών, μπροστά από ένα ηχείο που εξέπεμπε ανάποδα προς εμάς και με την μπάφλα προς τον ίδιο). Εκεί διαπιστώσαμε την άμεση σχέση αναλογικότητας του μήκους κύματος της κάθε συχνότητας με το πάχος της απορροφητικής επιφάνειας (λ/4) ή με τις διαστάσεις της ανακλαστικής επιφάνειας αντίστοιχα.

Πως οι συνθήκες πίεσης, θερμοκρασίας και υγρασίας επηρεάζουν ένα σύστημα…
Ο επίλογος της παρουσίασης αφορούσε τη διάθλαση και την περίθλαση (refraction και  defraction), στη συμπεριφορά των ηχητικών κυμάτων, ενώ ασχοληθήκαμε λίγο και με τη διαφοροποίηση της συμπεριφοράς ενός συστήματος κατά την αλλαγή των συνθηκών πίεσης, θερμοκρασίας και υγρασίας (που ως γνωστόν επηρεάζει κυρίως τις υψηλές συχνότητες που εξασθενούν) και τη μεταβολή της φοράς του αέρα.

Ο James μας παρέθεσε ξανά το παράδειγμα με ένα φεστιβάλ στη Βρετανία όπου το βρεγμένο κοινό εισήλθε κάτω από την τέντα που βρισκόταν το σύστημα και απλά χάθηκαν τα πρίμα του συστήματος διότι απορροφήθηκαν από την ξαφνική και δραστική αύξηση της υγρασίας. Την επόμενη χρονιά έλυσαν ένα ίδιο πιθανό πρόβλημα με την υψηλότερη ανάρτηση του συστήματος.

Το σύστημα CCL
Σκοπός των συστημάτων της d&b Audiotechnik και ειδικά στο νέο Compact Cardioid Line Array είναι να ελέγχουν την κατευθυντκόηττα του ήχου οδηγώντας την αποκλειστικά (όσο γίνεται) στην περιοχή του κοινού.
Αυτή η αρχή εφαρμόζεται με απόλυτη ευλάβεια στο νέο σύστημα CCL, που βρισκόταν για ακροάσεις στον εξωτερικό χώρο του Ιππικού ομίλου.
Περισσότερες πληροφορίες όμως για το σύστημα CCL μπορείτε να βρείτε ΕΔΩ, από την πρόσφατη (καλοκαιρινή) παρουσίαση του συστήματος στο VOX όπου και εκεί το aLive ήταν παρών και την είχε καλύψει αναλυτικά…

Ωστόσο, για οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά με το compact cardioid line array σύστημα CCL που μπαίνει δυναμικά και στην Ελληνική αγορά, επικοινωνήστε με την εταιρία Telmaco...

Επαφή
Telmaco