Το να παρουσιάσουμε όπως όλες τις άλλες συναυλίες το ‘The Wall Live’ ήταν μάλλον αδύνατον και ο βασικός λόγος γι’ αυτό δεν ήταν άλλος, από την κινηματογράφηση της συναυλίας – παράστασης, προκειμένου να κοπεί σε Blu-ray. Φυσικά η Ελληνική παραγωγή (Big Star Touring - thanks Κώστα) έκανε ότι πέρναγε από το χέρι της προκειμένου να εισέλθουμε στα back stage της παραγωγής του Waters, μεταφέροντας το γραπτό μας αίτημα, όμως ο κύριος Chris Kansy (από την παραγωγή του Waters) μας αρνήθηκε ευγενικά το touring και τη φωτογράφιση εντός του τοίχου, τονίζοντάς μας ότι οι συναυλίες αυτές δεν είναι σαν τις άλλες της περιοδείας, καθώς τα show της Ελλάδας στο κλειστό μπάσκετ του ΟΑΚΑ βιντεοσκοπούνται και αυτό έχει ανεβάσει τον πήχη της ετοιμότητας και της προσήλωσης όλων, καθώς όλα πρέπει να δουλέψουν ρολόι, με δεδομένο ότι οι εμφανίσεις αυτές αποτελούν και την ολοκλήρωση της περιοδείας του The Wall Live (ωστόσο βγήκαν κάποιες εξτρά παραστάσεις σε Αυστραλία και Βραζιλία στις αρχές του 2012).
Μη μπορώντας λοιπόν να κάνουμε κι αλλιώς, φτάσαμε στο κλειστό του ΟΑΚΑ ως απλοί θεατές, σεβόμενοι το αίτημα του Waters και της παραγωγής του, δίχως κάμερα, φωτογραφική και κινητό και απολαύσαμε μια παράσταση – εμπειρία ζωής, καταγράφοντας όλο τον εξοπλισμό που μπορέσαμε να διακρίνουμε και μαζεύοντας πληροφορίες για ότι δεν φαινόταν ή ήταν καλά κρυμμένο στο backstage και στη σκηνή.
Αυτή την ιδιαίτερη 3D σκηνή - τοίχο που γέμισε το ένα πέταλο του κλειστού μπάσκετ ξαναζωντανεύοντας το επικό concept άλμπουμ του 1979, το οποίο ο Waters εμπλούτισε ακόμα περισσότερο όσον αφορά το οπτικό μέρος του με ακόμα περισσότερα σύμβολα και δυνατές εικόνες, αποδεικνύοντας τη διαχρονικότητα και την αμεσότητα του Wall.
Με πρωταγωνιστή – σύμβολο, το εντυπωσιακό τείχος που χτίστηκε για να γκρεμιστεί στο τέλος...
Το τεράστιο τείχος, μήκους 70 μέτρων και ύψους 11 μέτρων που χτίζεται στο πρώτο μέρος του live για να γκρεμιστεί στο δεύτερο, αποτέλεσε την επιτομή όλου του έργου, κάτι σαν τον βασικό καμβά της παράστασης, αφού όλο το concept βασίστηκε επάνω του και αντίστοιχα όλο (ή σχεδόν όλο) το περιεχόμενο της παράστασης προβλήθηκε πάνω σ’ αυτό.
Παράλληλα συνδύασε έξοχα συμβολισμό και τεχνολογία σε μια παράσταση που ξεχείλιζε από διαχρονικά μηνύματα, δυνατές εικόνες, εμπνευσμένη μουσική και ενορχήστρωση, φοβερό (τα για μέτρα και τα σταθμά κλειστού σταδίου) ήχο και φυσικά εντυπωσιακό φωτιστικό rig και σκηνές και ακόμα πιο εντυπωσιακό οπτικό περιεχόμενο και video section που βασίστηκε αποκλειστικά σε προβολικά μέσα...
31 χρόνια μετά το Wall απέδειξε ότι η εξουσία και η καταπίεση συνεχίζουν να υφίστανται και να συνθλίβουν σχεδόν τους πάντες τα πάντα, ενώ η τραγική είρωνα έχει να κάνει με το ότι οι περισσότεροι συμβολισμοί του The Wall ταιριάζουν γάντι με τη συγκυρία της χώρας μας και της ζωής όλων μας...
Ισως αν φωνάξουμε όλοι μας “TEAR DOWN THE WALL” λίγο δυνατότερα (αυτό μας ‘πρόσταξε’ ο Waters να κάνουμε λίγο πριν γκρεμίσει το τείχος) μέσα από την καθημερινότητά μας και γκρεμίσουμε τα δικά μας τείχη, όπως συνέβη και τα τρία βράδια στο κλειστό του ΟΑΚΑ, τότε ίσως ανασάνουμε όλοι μαζί, παρέα με το καταπιεσμένο παιδί – πρωταγωνιστή της εικόνας του Waters…
ΗΧΟΣ: Τhe Wall of (analog) sound…
Ο James ‘Trip’ Khalaf είναι ένας πολύπειρος tour manager και FoH ηχολήπτης ο οποίος έχει ξανασυνεργαστεί με το Waters και στην πρόσφατη περιοδεία του (είχε περάσει και από τη Μαλακάσα στα πλαίσια του Dark Side of the Moon σε μια ακόμα θεματική συναυλία – περιοδεία αναφοράς), έχοντας μάλιστα και πάλι αυτό το διπλό απαιτητικό ρόλο (του tour manager και FoH ηχολήπτη), κάτι που έχει ξανακάνει με αρκετούς καλλιτέχνες στο παρελθόν, συμπεριλαμβανομένων και των Queen στις δόξες τους.
Στο FoH λοιπόν ο κύριος Khalaf, χρησιμοποίησε δυο αναλογικές Midas XL4 στην μια εκ των οποίων λαμβάνει όλες τις εισόδους της μπάντας, ενώ στη δεύτερη φιλοξενεί όλα τα όργανα του σετ ‘Run Like Hell’. Παράλληλα, χρησιμοποιεί και μια ψηφιακή Yamaha PM5D για τα surround κανάλια καθώς και για τις επιστροφές των αναλογικών outboard εφέ, που όλα μαζί μιξαρισμένα επιστρέφουν στη Main XL4. Να επισημάνουμε εδώ ότι όλοι οι surround ήχοι και όλες οι προηχογραφημένες πηγές προέρχονται από τα αυθεντικά master tape του άλμπουμ ‘The Wall’, των οποίων την ψηφιοποίηση και μεταφορά από τα πολυκάναλα μαγνητόφωνα ειδικά για τις ανάγκες της παγκόσμιας περιοδεία του «The Wall Live», ανέλαβε ο ίδιος ο παραγωγός του δίσκου, ο θρυλικός James Gurthie.
Οσον αφορά τα outboard εφέ που χρησιμοποιήθηκαν, αυτά δεν ήταν πολλά, παρά το ότι οι κονσόλες ήταν αναλογικές. Ο Khalaf χρησιμοποίησε Eventide H3000 Ultra Harmonizers, Lexicon PCM91 reverbs, delays της TC Electronics, προενισχυτές λυχνίες TLA 100A της Summit για τα φωνητικά, expander & gates της Aphex για τα τύμπανα και αυτά ήταν πάνω κάτω όλα τα εξωτερικά εφέ.
Οσο για τα μικρόφωνα εδώ τα πράγματα είναι ακόμα πιο μινιμαλιστικά και old time classic. Συγκεκριμένα, στη φωνή του Waters καθώς και σε όλα τα υπόλοιπα φωνητικά χρησιμοποιήθηκε το SM 58 της Shure, στην κάσα και το ταμπούρο του σετ ντραμς της dw τα SM91, Beta 52 και SM 57 αντίστοιχα, ενώ στα tom τοποθετήθηκαν τα D2 της Audix και τα DC 96 της Milab ως O-H. Για τη λήψη του ήχου των ενισχυτών κιθάρας χρησιμοποιήθηκαν τα AT4050 της Audio Technica.
PA σύστημα: Τα i5 της Clair και τα ‘δικά μας’ KUDO
Το PA σύστημα που χρησιμοποιήθηκε ανήκε στην Audio Rent (όπως και ο υπόλοιπος audio εξοπλισμός) και ήταν το σύστημα i5 της Clair, και όχι το καινούργιο i5-D της Clair που χρησιμοποιήθηκε στο Αμερικάνικο σκέλος της περιοδείας του Wall, αφού ως γνωστόν το i5-D δεν είναι ακόμα διαθέσιμο εκτός ΗΠΑ. Αντίστοιχα τα αναρτημένα sub ήταν τα i5-Β, ενώ ως stack χρησιμοποιήθηκαν τα BT 218.
Να σημειώσουμε εδώ ότι στις συναυλίες του Waters υπήρχε και Ελληνική τεχνική παρουσία, καθώς η γνωστή Ελληνική rental εταιρία United Technical Group, προμήθευσε όλα τα surround ηχεία, που αποτελούνταν από 6 συστοιχίες των 6 KUDO έκαστη (χρησιμοποιήθηκαν συνολικά 36 KUDO της L-Acoustics), τα οποία είχαν ενεργό ρόλο στη μίξη, αφού τα κανάλια του surround είχαν πραγματικά πολλή ‘δουλειά’ σ’ αυτή την παράσταση... Ολο το σύστημα ελέγχθηκε μέσω controllers της Dolby Lake, ενώ για τη ρύθμιση και το σετάρισμα του συστήματος χρησιμοποιήθηκε το Aligh Array software της Clair.
Οι κιν/φικοί πύργοι της Metron
Ακόμα μια Ελληνική εταιρία είχε ενεργό εμπλοκλή στο project του 'The Wall Live' στο κλειστό του ΟΑΚΑ. Πρόκειται για την Metron του Λουκά Χατζή που είναι παρούσα σε όλα τα μεγάλα event και τις παραγωγές προμηθεύοντάς τες με εξέδρες, κερδκίδες, μπαριέρες, παρελκόμενα κλπ. Εδώ η εταιρία Metron είχε προμηθεύσει και εγκαταστήσει τους πύργους για τις κινηματογραφικές λήψεις, καθώς όπως είπαμε, το show βιντεοσκοπήθηκε και τις τρείς ημέρες. Οι συγκεκριμένες κατασκευές ανήκαν στην εταιρία Layher.
Μόνιτορ
Στα μόνιτορ χρησιμοποιήθηκε μια ψηφιακή SD7 της DiGiCo που φιλοξένησε και διαχειρίστηκε 130 κανάλια τα οποία μίξαρε και οδήγησε σε κάμποσα ‘αόρατα’ wedge μόνιτορ 12AM της Clair που όπως μάθαμε ήταν ‘θαμμένα’ εντός του stage σε ειδικές εσοχές, με τη σίτα τους να είναι ‘πρόσωπο’ με τη σκηνή. Οσο για τα in ear μόνιτορ, όλο το hardwre (πομποι – δέκτες κλπ) ανήκαν στη Sennheiser (G3), ενώ τα IEM μόνιτορ ήταν της JH Audio του Jerry Harvey πρώην στελέχους της Ultimate ears.
Φωτισμός – Full της Vari*Lite
24 Vari*Lite VL3000 τοποθετήθηκαν περιμετρικά, στις ειδικά κατασκευασμένες γι’ αυτά (για το βάρος και τον όγκο τους) τράσες της Brilliant Stages, ενώ 32 κεφαλές Cyberlight 2.0 των Barco/High End αποτέλεσαν τη βασική φωτιστική ραχοκοκαλιά όλου του show. Σε τρείς κάθετες τράσες ανά πλευρά της σκηνής, μοιράστηκαν (ανά τρία) τα συνολικά 18 Vari*Lite VL3500 αναλαμβάνοντας τον πλευρικό φωτισμό της μπάντας του Roger Waters, ενώ 12 Vari*Lite VLX LED washes τοποθετήθηκαν στο πάτωμα του stage. Συνολικά 30 Atomic 3000 strobes της Martin είχαν τοποθετηθεί διάσπαρτα στο φωτιστικό rig δημιουργώντας εντυπωσιακά strobe εφέ, ενώ το ελικόπτερο στην εισαγωγή του Wall ‘έψαχναν’ δυο M2 spots της Lycian που είχαν τοποθετηθεί ψηλά πάνω από το FoH…
Ολος ο φωτιστικός εξοπλισμός ελέγχθηκε μέσω μιας κονσόλας grandMA της MA Lighting, ενώ η εταιρία που προμήθευσε το φωτιστικό εξοπλισμό ήταν η PRG. Σημειωτέον ότι χρησιμοποιήθηκαν περισσότερα από 100 σημεία rigging προκειμένου να αναρτηθεί ο απαιτητός φωτιστικός, ηχητικός και visual εξοπλισμός, καθώς και τα σκηνικά του show…
Οσον αφορά τα μάτια κάθε ‘κούκλας’ (του δασκάλου, της γυναίκας και της μητέρας, αλλά και για το ιπτάμενο γουρούνι ) χρησιμοποιήθηκαν RGB LEDs με τα δεδομένα να μεταφέρονται μέσω wireless DMX. Να επισημάνουμε επίσης, ότι όλος ο εντυπωσιακός τοίχος είχε χτιστεί σε 3D κι έτσι έγινε εφικτό το χτίσιμο τούβλο – τούβλο και άκρως ρεαλιστικό το συνολικό αποτέλεσμα.
Εικόνα (δηλαδή Projection και όχι LED πάνελ) & Περιεχόμενο: Οι ακρογωνιαίοι λίθοι του The Wall Live...
Η εικόνα που είδατε δεν είχε πουθενά LED πάνελ. Αντίθετα βασιζόταν αποκλειστικά σε προβολικά συστήματα της Barco και φυσικά πρόκειται για την αποθέωση του projection. Συγκεκριμένα, χρησιμοποιήθηκαν 15 projectors FLM HD20 της Barco σε ομάδες των τριών για εμπρόσθια προβολή στον τοίχο του Wall, ο οποίος αποτέλεσε το βασικό σκηνικό και τη βασική επιφάνεια προβολής όλης σχεδόν της παράστασης του ‘The wall Live’, ενώ άλλοι 5 Barco FLM R22+ χρησιμοποιήθηκαν για οπίσθια προβολή επί της κυκλικής οθόνης η οποία είχε διάμετρο 9,3 μέτρα. Αντιλαμβάνεστε την ακρίβεια που απαιτήθηκε από το προβολικό σύστημα για τη διόρθωση της τραπεζοειδούς παραμόρφωσης προκειμένου να επιτευχθεί το ακριβές κάδρο εντός των ορίων κάθε ‘τούβλου’ του Wall. Γι’ αυτό και η seamless εικόνα μεταξύ των επιμέρους ομάδων βιντεοπροβολέων επιτεύχθηκε χάρη στην υλοποίηση ειδικών custom διαφραγμάτων από μια Βελγική εταιρία που ειδικευτεί σε αυτό τον τομέα.
Σημειωτέον ότι η βέλτιση δυνατή θέση τοποθέτησης των προβολικών, επιτεύχθηκε με τη χρήση Auto CAD 3D μέσω ασύρματης ταμπλέτας, ενώ το επιθυμητό ‘masking’ των προβολικών επιτεύχθηκε με τη χρήση ενός Catalyst server. Ολα αυτά (ο server και το διάφραγμα της οπτικής μηχανής κάθε βιντεοπροβολέα) ελέγχθηκαν μέσω μιας Full Boar κονσόλας, ενώ το περιεχόμενο που προβαλλόταν στον τοίχο, ‘έτρεχε’ μέσα από 5 servers της Apple (Xserve). Ολα τα επιμέρους μηχανήματα που συντελούσαν στην αναπαραγωγής της εικόνας συγχρονίζονταν μεταξύ τους με χρονοκώδικα.
Εντυπώσεις, θεάματος και ακροάματος...
Οτι και να πεί κανείς για το The Wall Live είναι λίγο από κάθε άποψη, καθώς δεν πρόκειται ούτε για συναυλία, ούτε για πράσταση, ούτε για show, ούτε καν για ροκ όπερα όπως χαρακτηρίστηκε, αλλά για όλα αυτά μαζί και πολύ περισσότερα, ειδικά για όσους έχουν προλάβει να αγοράσουν σε διπλό βινίλιο (και κατόπιν σε όλες τις εκδόσεις του σε όλα τα φορμά – για τους φανατικούς όπως ο υπογράφων) το αυθεντικό The Wall. Θυμάμαι χαρακτηριστικά ότι όλο το Ελληνικό PA εκεί στα τέλη της δεκαετίες του 80 (που είχε προμηθευτεί με CD Player στα Live) δοκίμαζε τα συστήματα με το Another Brick in the Wall. Κυριολεκτικά, τότε ήταν που σχεδόν μίσησα το ελικόπτερο στην εισαγωγή του ‘The Happiest Days of our Lives’...
Το The Wall ήταν περισσότερο το project του Roger Waters, παρά των Pink Floyd (άλλωστε έχει γράψει μόνος του όλα τα τραγούδια του 2πλού άλμπουμ, εκτός από 3 που έχει συνθέσει μαζί με το Gilmour), γι’ αυτό και πιστεύω ότι αποτελεί το πλέον χαρακτηριστικό δείγμα γραφής του Waters και δικαιωματικά περιοδεύει ανά τον κόσμο με το εν λόγω project, τιμώντας το δεόντως και εμπουτίζοντάς το, δίχως όμως να ξεφύγει από την αρχική ιδέα.
Αυτό που σου μένει φεύγοντας από την κατάμεστη από κόσμο παράσταση – συναυλία σαν το ‘The Wall Live’ είναι ένα πολύ δυνατό συναίσθημα ολοκλήρωσης και πληρότητας. Το τείχος χτίστηκε στην αρχή για να γκρεμιστεί στο τέλος, το κοινό στην αρένα φόρεσε τις μάσκες που μοιράστηκαν δωρεάν στην είσοδο και συμβόλιζαν όλες τις παιδικές εμμονές του Waters, ενώ οι συμβολισμοί ήταν αμέτρητοι και ο πολιτικός λόγος έντονος και όπως αποδείχθηκε διαχρονικότερος από ποτέ...
Το κοινό, όλες τις μέρες (σημειωτέον ο Waters ήρθε στα μέρη μας για μια συναυλία που ως γνωστόν έγιναν τελικά τρείς, μετά τα παρατεταμένα sold out), κυριολεκτικά χόρτασε από συμβολισμούς, συνθήματα και γραφικά στον τοίχο, 3D animation, πυροτεχνήματα, λέιζερ, πολυβόλα, κομφετί κλπ
Οι εικόνες ήταν δυνατές και αναμφίβολα ο τομέας του projection (η ποιότητα, η υψηλή ευκρίνεια και η σύνθεση της εικόνας και το περιεχόμενο αυτό καθ’ αυτό, το σετάρισμα του συστήματος και το καδράρισμα σε κάθε τούβλο του τοίχου και η παντελής έλλειψη LED panel) μαζί με τα σκηνικά και το μηχανικό τμήμα του stage αναδεικνύονται σε πρωταγωνιστές της άρτιας από κάθε άποψη παραγωγής (την οποία επιμελήθηκε ο ‘πολύς’ Mark Fisher, παλιός συνεργάτης του Waters και των Floyd). Αυτό δε σημαίνει ότι υστέρησαν οι φωτισμοί και ο ήχος, τόσο σε έμπνευση και δημιουργικότητα όσο και σε ποιοτικές συσκευές και εξοπλισμό.
Οι φωτισμοί και οι σκηνές, ήταν άρρηκτα δεμένες με το οπτικό περιεχόμενο, στο οποίο είχε γίνει δουλειά ετών, καρέ – καρέ, σε υψηλή ευκρίνεια και 3D animation.
Για τον ήχο να επισημάνω ότι ήταν μακράν ο καλύτερος που έχω ακούσει στο συγκεκριμένο χώρο (κλειστό μπάσκετ ΟΑΚΑ), ενώ αντίστοιχα εντυπωσιακή ήταν η μίξη και το surround περιεχόμενο της παράστασης. Μπράβο στον James ‘Trip’ Khalaf που διάλεξε το δύσκολο δρόμο και επέμεινε αναλογικά στο FoH, καθώς σ’ ένα τέτοιο project αυτές οι μικρές αλλά σημαντικές ποιοτικές λεπτομέρειες κάνουν κατά τη γνώμη μου τη διαφορά. Ακόμα κι αν χρειαστεί να κουβαλάς 2 τεράστιες αναλογικές Midas XL4 σε 120 παραστάσεις σε όλο τον κόσμο...
Δεν κρύβω ότι θα προτιμούσα να ακούσω (γιατί όσον αφορά τη θέαση αυτή καθ’ αυτή υπερτερεί το κλειστό του ΟΑΚΑ) μια τέτοια παράσταση σε ανοικτό χώρο (όπως το Terra Vibe για παράδειγμα), όμως αντιλαμβάνομαι ότι θα ήταν δύσκολο να γίνει κάτι τέτοιο, τόσο λόγω των απαιτητικών σκηνικών (θα ήταν ρίσκο και με τις καιρικές συνθήκες, ήλιος, υψηλές θερμοκρασίες, αέρας), όσο και για το γεγονός της κινηματογράφησης.
Τέλος, ειδική μνεία αξίζει στα μέλη της χορωδίας που συνόδευσαν το Roger Waters επί σκηνής, κατά τη διάρκεια του Another Brick in the Wall (σε κάθε πόλη που εμφανίζεται χρησιμοποιεί μαθητές από τοπικές χορωδίες). Στις εδώ παραστάσεις του τον συνόδευσαν μαθητές των Σχολών του Πάνου Μεταξόπουλου, ο οποίος και επιμελήθηκε την κίνησή τους, ενώ όπως πληροφορηθήκαμε συμμετείχε αφιλοκερδώς στις παραστάσεις του THE WALL LIVE, προσφέροντας την αμοιβή του στο Μη Κερδοσκοπικό Οργανισμό Ειδικής Μέριμνας και Προστασίας Μητέρας και Παιδιού, “ΚΙΒΩΤΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ”.
Οσο για τον ίδιο το Waters, αυτός μετά τις δυο πρώτες συναυλίες στο ΟΑΚΑ δήλωσε τα εξής: “Νιώθω τόσο χαρούμενος με την απόφασή μας να γυρίσουμε το WALL LIVE στην Αθήνα! Από τα 119 show της περιοδείας, το κοινό στις συναυλίες της Αθήνας είναι το πιο εντυπωσιακό. Και θέλω να πω ένα ευχαριστώ στους Ελληνες φίλους μας που ανταποκρίθηκαν με αυτόν τον τρόπο στο κάλεσμά μας να μην φέρουν εντός του χώρου κινητά τηλέφωνα ή κάμερες”.
Βεβαίως υπήρξαν μερικοί που κατέγραψαν μέρη του Live με κάμερα (ή κινητό) και όπως μπορείτε να δείτε τα έχουν ανεβάσει στο You Tube, όπου στα σχόλια από κάτω λαμβάνει χώρα ένα πόλεμος με λεκτικούς διαπληκτισμούς και ‘γαλλικά’ μεταξύ της συντριπτικής πλειοψηφίας των θεατών που σεβάστηκαν το αίτημα του Waters αφήνοντας κινητά και κάμερες στο σπίτι και αυτών που δεν το έκαναν βιντεοσκοπώντας την παράσταση και ανεβάζοντας videάκια στο διαδίκτυο (ο καθένας έχει τα δικά του επιχειρήματα και τη δική του γνώμη και άποψη για όλο αυτό...).
Οσο για το play list, αυτό ήταν όλο το The Wall…
Εν κατακλείδι, επρόκειτο για μια διαφορετική παράσταση, που με μια λέξη θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένα από τα μεγαλύτερα κλασικά υπερθεάματα που έχουν επισκεφθεί τα μέρη μας. Κρίμα που δεν μπορέσαμε να το προσεγγίσουμε καλύτερα εκ των έσω και να έχουμε ακόμα περισσότερες τεχνικές πληροφορίες και συνεντεύξεις για τον εξοπλισμό που χρησιμοποιήθηκε και τις εμπειρίες των ανθρώπων της παραγωγής από τα Live στο κλειστό του ΟΑΚΑ...
* για να μην παρεξηγηθώ το videάκι που ακολουθεί από το You Tube είναι από την παράσταση στο Boston Garden της Βοστώνης. Πάρτε μια μικρή γεύση από τις προβολές των Barco και το υψηλής ευκρίνειας περιεχόμενο της εικόνας που προβαλόταν πάνω στον τοίχο του Wall...