Το ΜΕΣΑ, του Δημήτρη Παπαϊωάννου, αποτέλεσε ένα πραγματικά διαφορετικό project για τα έως τώρα δεδομένα, από όλες τις απόψεις. Καταρχάς, αποτέλεσε μια παράσταση έξι ωρών, χωρίς αρχή, μέση και τέλος. Οι θεατές μπορούσαν να δουν όσο ήθελαν, να καθίσου όπου ήθελαν εντός του Παλλάς, ενώ μπορούσαν να βγούν και να επιστρέψουν όσες φορές ήθελαν. Tο ΜΕΣΑ αποτέλεσε την επιτομή δυο συνθηκών: μίας παράστασης που συμβαίνει αδιάλειπτα, και μίας κατάστασης θεατών που έρχονται, φεύγουν και αλλάζουν θέση μέσα στο θέατρο όποτε επιθυμούν. Οσο για το έργο, αυτό ήταν μια συνεχής ανακύκλωση που παρόλο που χρησιμοποιούσε τα ίδια υλικά, εν τούτοις τα συνέθετε με μη επαναλαμβανόμενους τρόπους, μετατρέποντας το υπνοδωμάτιο στο κέντρο της σκηνής του Παλλάς από ιδιωτικό, σε δημόσιο χώρο.
Εμείς, καλεσμένοι των Κώστα Μιχόπουλου και Παναγιώτη Γαλιάδη βρεθήκαμε στο Παλλάς, στην προτελευταία ημέρα των παραστάσεων του ΜΕΣΑ, του Δημήτρη Παπαϊωάννου. Οι συγκυρίες εκείνη την περίοδο (προς μηνός περίπου) ήταν τέτοιες που δεν μας επέτρεψαν την άμεση παρουσίαση του project, καθώς εκτός όλων των άλλων οι τεχνικές λεπτομέρειες και οι γενικότερες καινοτομίες που υπήρχαν ειδικά στον ηχητικό σχεδιασμό της παράστασης (σ’ αυτό τον τομέα εστιάσαμε καθώς ξεναγοί μας ήταν οι δυο υπεύθυνοι ήχου της παράστασης) ήταν πραγματικά πολλές και άκρως ενδιαφέρουσες (όπως θα δείτε άλλωστε).
Αναμφίβολα πρόκειται για μια από τις λίγες εγχώριες δουλειές, που ο όρος sound design στα μέρη μας αποκτά σάρκα και οστά με τις λεπτομέρειες να αναδεικνύονται σε καινοτόμες ιδέες και τους απλούς καθημερινούς ήχους να πρωταγωνιστούν χάρη στην έμπνευση των σχεδιαστών του ηχητικού τομέα του project και κυρίως χάρη στη φυσικότητά τους, που όπως μας ανέφεραν τα παιδιά, αποτέλεσε ομαδική σκέψη και δουλειά πολλών μηνών πριν την παράσταση. Ιδού τις μας ανέφερε για το ΜΕΣΑ ο Sound Designer Κώστας Μιχόπουλος, ο οποίος μαζί με τον Παναγιώτη Γαλιάδη ‘τρέξανε’ τις παραστάσεις και μας ξενάγησαν στο ΜΕΣΑ...
Τα μικρά & μεγάλα ηχητικά μυστικά του ΜΕΣΑ όπως μας τα αποκάλυψε ο Κώστας Μιχόπουλος, Sound Designer της παράστασης...
* Ο ηχητικός σχεδιασμός της παράστασης χωρίζεται σε δυο βασικά μέρη. Οι ήχοι που συμβαίνουν μέσα στο σκηνικό (Σπίτι) και οι ήχοι της πόλης που ακούγονται έξω από το σπίτι. Για τους ήχους του σπιτιού υπάρχει λίστα με τα μικρόφωνα που χρησιμοποιήθηκαν. Οι ήχοι αυτοί ακούγονταν από το κεντρικό σύστημα ηχείων του θεάτρου, παναρισμένοι αντίστοιχα, και προσπαθήσαμε να έχουμε όσο δυνατόν περισσότερο φυσικό και ρεαλιστικό αποτέλεσμα.
* Σε λίγες στιγμές κατά την διάρκεια της εξάωρης δράσης, ο διακόπτης της κεντρικής πόρτας ενεργοποιούσε άλλους ήχους μέσω του plug in abtrigga. Το μικρόφωνο της πόρτας SENNHEISER MD441-U το στέλναμε σε ένα pitch down μέσω του
TC 6000 για περισσότερο όγκο, κάνοντας την πόρτα να ακούγεται ρεαλιστική.
Κάποιες στιγμές δίνοντας παραπάνω pitch την κάναμε να μοιάζει με μπότα και σε συνδυασμό με τον μεσαίο ήχο του διακόπτη και τον ιδιαίτερο ήχο από το πορτάκι του θερμοσίφωνα που ανοιγόκλεινε, προσέγγιζε ρυθμική λούπα.
* Το μικρόφωνο AKG LONG SHOTGUN D900 χρησιμοποιήθηκε για το νερό της ντουζιέρας που οι performers έκαναν κανονικά μπάνιο, κι εν συνεχεία το δρομολογούσαμε στο TC 6000 προσθέτοντας reverb με μικρο decay time.
Το μεγάλο μου άγχος προετοιμάζοντας την παράσταση ήταν, πως με τόσα μικρόφωνα πάνω στην σκηνή και την τεράστια backstage δράση για την προετοιμασία των performer, θα είχα ανεπιθύμητους θορύβους. Το αντιμετώπισα βάζοντας σε όλα τα μικρόφωνα gate.
Σε δυο μικρόφωνα, στο AKG 451 για τον ήχο των ρούχων μπροστά από τον καλόγερο και στο SHANKEN CS-2 μικρόφωνο Foley για ήχους που έκαναν οι ερμηνευτές back stage, τοποθετήσαμε opto gate (Optogate Model PB-05) και τα μικρόφωνα άνοιγαν μονό όταν ήταν μπροστά κάποιος από τους ερμηνευτές. Προς μεγάλη μου έκπληξη, οι ερμηνευτές πειθάρχησαν και τις έξι ώρες σε όλες τις παραστάσεις που δώσαμε στο να μην κάνουν τον παραμικρό ανεπιθύμητο ήχο και για αυτό αξίζουν άλλο ένα μεγάλο μπράβο.
* Η σύνθεση των ηχοτοπίων ξεκίνησε τον Νοέμβρη. Συναντήθηκε όλη η ομάδα και κουβεντιάσαμε όλες τις πιθανές εκδοχές των ήχων που μπορεί να ακουστούν σε ένα διαμέρισμα της πόλης. Η λίστα ήταν χαοτική και τεράστια. Η κατεύθυνση ήταν ότι θα έπρεπε να υπάρχει ποικιλία ήχων που να δίνει την αίσθηση του χρόνου μέσα στην μέρα (π.χ ξημέρωμα, βράδυ), αλλά και την περίοδο του έτους (ανοιξη, χειμώνας), χωρίς να τραβάει έντονα την προσοχή του θεατή.
* Το ηχοτοπίο έπρεπε να δένει με το αντίστοιχο video που γινόταν προβολή στο μπαλκόνι του διαμερίσματος. Ξεκίνησα να ηχογραφώ με ένα Tascam DR-07 μεγάλης διάρκειας ηχοτοπία από ταράτσες μπαλκόνια και ψηλά σημεία της πόλης.
* Έξι ώρες ηχητικής κάλυψης είναι από μόνο του τεράστιο project. Βοήθησαν πολλοί φίλοι ηχολήπτες και οι μαθητές μου από το ΙΕΚ ΑΚΜΗ, δίνοντας μου αρχεία που ηχογράφησαν οι ίδιοι.
* Αρχειοθετούσα τα δεδομένα με βάση την ώρα που γινόταν η ηχογράφηση και σημείωνα τι ακριβώς συνέβαινε. Παράλληλα έψαξα στο internet και βρήκα ηχοτοπία που μπορούσα να χρησιμοποιήσω δωρεάν και είχαν ενδιαφέρον. Η κύρια πηγή μου ήταν το http://www.freesounds.org/ . Άρχισα να τα επεξεργάζομαι στο σπίτι και μετά στον χώρο που κάναμε τις πρόβες.
* Μου άρεσε πολύ το γεγονός ότι, ένα ηχοτοπίο από μια πόλη με αυτοκίνητα να περνούν από μακριά, μετά από επεξεργασία, γινόταν ήχος που έμοιαζε με κύματα από θάλασσα ή αέρας. Όλοι οι ήχοι παιζόντουσαν και επεξεργαζόντουσαν ζωντανά μέσα από protools και την 003 της digidisegn.
* Εκτός από το κεντρικό σύστημα main Left - Right του θεάτρου, χρησιμοποιήσαμε το Surround Left και Surround Right, τοποθετήσαμε δυο έξτρα ηχεία στην οροφή του θεάτρου, ένα πίσω από το σκηνικό για το μπαλκόνι του σπιτιού, ένα στον φωταγωγό, δυο έξτρα κρυμμένα μέσα στην πλατεία και δυο δεξιά και αριστερά της σκηνής για sidefills.
* Έτσι, είχαμε την δυνατότητα να δρομολογήσουμε έναν ήχο όπου θέλουμε και να γεμίσουμε την αίθουσα από οποιαδήποτε κατεύθυνση. Η συνεργασία με όλους τους συντελεστές ήταν συγκινητικά καλή και όλη η δουλειά από την πρώτη μέχρι την τελευταία στιγμή έγινε σε άψογο κλίμα.
Η γνώμη του aLive
Ρεαλισμός, σημασία στη Λεπτομέρεια και Φυσικότητα της ‘ζωντανής’ ηχητικής μπάντας της παράστασης. Αυτή είναι η άποψή μας από τα ‘στιγμιότυπα’ που παρακολουθήσαμε, αλλά και από τα demo που μας έκαναν ο Κώστας και ο Παναγιώτης και τα οποία ακολούθησαν την ξενάγησή μας στο stage. Επί σκηνής λοιπόν είδαμε ότι των ήχων είχε προηγηθεί μεράκι, αρκετό ψάξιμο με θέσεις και μικρόφωνα, σημασία στη λεπτομέρεια, πατέντες και ευρεσιτεχνίες και γενικά ηχητική δημιουργία εν τη γεννέση της, δηλαδή έμπνευση στη λήψη του ήχου, κάτι που οι περισσότεροι ηχολήπτες τείνουμε να ξεχάσουμε. Το εύκολο θα ήταν οι συντελεστές στου ηχητικού σχεδιασμού να είχαν βάλει κάτω μια ηχητική βιβλιοθήκη και να πάρουν έτοιμους ήχους. Αντί αυτού δημιούργησαν, σκέφθηκαν, δοκίμασαν και εν τέλει κατάφεραν να δημιουργήσουν μια παράσταση με φυσικό ηχητικό τοπίο, εύστοχα επεξεργασμένους ήχους και πολύ σημασία στη λεπτομέρεια (πχ το fade in στο άνοιγμα της μπαλκονόπορτας ανάλογα με το πόσο γρήγορα την άνοιγε κάθε φορά ο ηθοποιός)...
Αναμφίβολα πρόκειται για μια πραγματικά δημιουργική δουλειά απ’ αυτές που σπάνια συμβαίνουν στον χώρο του θεάτρου και των θεαμάτων γενικότερα στα μέρη μας, όπου προτιμώνται οι προκάτ λύσεις. Αλλωστε εδώ και ο ηχητικός σχεδιασμός ταίριαζε γάντι με τον ευρύτερα πρωτοποριακό χαρακτήρα του ΜΕΣΑ.
Ευχαριστούμε πρωτίστως τους Κώστα Μιχόπουλο και Παναγιώτη Γαλιάδη για την πρόσκληση, την ξενάγηση, τη φιλοξενία και τις πληροφορίες για τον ηχητικό σχεδιασμό του ΜΕΣΑ...
ΗΧΗΤΙΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ “ΜΕΣΑ”
INPUT/MIC LIST
Κανάλια Εισόδου ΜΙΚΡΟΦΩΝΑ
1. ΠΟΡΤΑ SENNHEISER MD441-U PITCH DOWN
2. ΠΟΡΤΑ DPA 4066
3. ΔΙΑΚΟΠΤΗΣ1 DPA 4080
4. ΘΕΡΜΟΣΙΦΩΝΑΣ DPA 4080
5. ΚΑΛΟΓΕΡΟΣ AKG 451
6. FOLEY 1 NEUMANN K105
7. ΚΑΡΕΚΛΑ DPA 4060 ΑΣΥΡΜΑΤΟ
8. ΝΤΟΥΖ AKG LONG SHOTGUN D900
9. KAZANAKI TASCAM CD - 1U
10. ΔΙΑΚΟΠΤΗΣ 2 SENNHEISER MD421-U
11. FOLEY 2 SHANKEN CS-2
12. ΔΙΑΚΟΠΤΗΣ 3 DPA 4066
13. LEFT GUN DPA MINI GUN 4098H
14. RIGHT GUN DPA MINI GUN 4098H
15. SPARE
16. ΚΟΥΒΑΣ ΠΟΤΗΡΙ DPA 4060 ΑΣΥΡΜΑΤΟ
17-24. PRO-TOOLS 1
25-32. PRO-TOOLS 2 (BACK-UP)
33-34. CD-PLAYER
36-40. TC 6000 RETURNS
ΗΧΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
Processors
2 x Meyer GALILEO 616
1 x Meyer LD2 LINE DRIVER
Main Left-Right Line Array System
18 x Meyer Melodie
Sub
6 x Meyer HP650
Front fill (Κάτω από το σκηνικό)
2 x Meyer UPJ
Surround Left-Right
8 x Meyer UPJ , 2 x Meyer M1D (Ντουλάπες)
Surround Left-Right (balcony)
Meyer UP1-P
Backstage Balcony Center
1 x Meyer CQ-1
Φωταγωγός (Σκηνικό)
1 x Meyer M1D
Surround Up
2 x Meyer UPA-1P
FOH monitor
2 x Meyer UP1-P
FOH MIXER
Midas Heritage 2000
ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΤΕΣ
TC Electronics System 6000
Avalon Stereo Comp AD 2044
Klark Teknik Square one 8ch. Dynamics
Drawmer Quad gate Ds404
2 x Optogate PB-05
PRO TOOLS SYSTEM x 2
MAC PRO
Processor 2x3,6Hz Quad core Intel Xeon
Memory 4GB 800 MHz FB Dimm
Sound card
DIGI 003
Controller
BCF 2000
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ 'ΜΕΣΑ'
Η σύλληψη και σκηνοθεσία είναι του Δημήτρη Παπαϊωάννου, και ο Κ. ΒΗΤΑ συνθέτει τα μουσικά τοπία.
Ηχητικός σχεδιασμός
Κ.ΒΗΤΑ + ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΙΧΟΠΟΥΛΟΣ
Τεχνική υποστήριξη Pro Tools
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΤΡΟΛΙΑΣ
Σχεδιασμός φωτισμών
ΑΛΕΚΟΣ ΓΙΑΝΝΑΡΟΣ
Βίντεο
Η ΟΜΑΔΑ
Τεχνική υποστήριξη βίντεο
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΡΙΤΣΙΜΑΣ,ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΕΩΝΙΔΟΠΟΥΛΟΣ
Προγραμματισμός φωτισμών
ΤΑΣΟΣ ΓΛΥΚΟΣ,ΧΡΗΣΤΟΣ ΤΖΙΟΚΑΣ
Σκηνικός σχεδιασμός
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ + ΣΟΦΙΑ ΝΤΩΝΑ
Κατασκευή σκηνικού
LAZARIDIS SCENIC STUDIO
Βοηθός εκτέλεσης παραγωγής
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΠΑΜΠΑΝΑΡΑΣ
Οργάνωση backstage
ΝΤΙΝΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
Βοηθός σκηνοθέτη + διεύθυνση καλλιτεχνικής παραγωγής
ΤΙΝΑ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ
Τεχνικός διευθυντής + εκτέλεση παραγωγής
ΚΩΣΤΑΣ ΚΕΦΑΛΑΣ
Βοηθός εκτέλεσης παραγωγής
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΠΑΜΠΑΝΑΡΑΣ
Οργάνωση backstage
ΝΤΙΝΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
ΠΑΛΛΑΣ
Τεχνικός διευθυντής
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΒΑΙΔΑΝΗΣ
Υπεύθυνος ηλεκτρολόγος
ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΟΥΝΤΟΥΔΗΣ
Ηχητικό τμήμα
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΙΧΟΠΟΥΛΟΣ
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΓΑΛΙΑΔΗΣ
ΑΓΓΕΛΟΣ ΝΑΖΟΣ
Φωτιστικό τμήμα / Ηλεκτρολόγοι
ΧΡΗΣΤΟΣ ΤΖΙΟΚΑΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΤΡΑΤΗΣ
ΘΩΜΑΣ ΘΩΜΟΠΟΥΛΟΣ
Τεχνική επιμέλεια
ΤΑΣΟΣ ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ
Μηχανικοί σκηνής
ΣΠΥΡΟΣ ΚΛΕΦΤΟΓΙΑΝΝΗΣ
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΙΝΗΣ
ΜΑΡΙΟΣ ΜΑΡΟΥΛΗΣ
ΧΑΡΗΣ ΜΠΙΛΙΝΗΣ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΛΩΤΑΣ
ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ ΤΣΟΜΑ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΣΟΜΑ
Παραγωγή
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΑΜΑΤΩΝ
