Φαίνεται ότι άνοιξε τους ασκούς του Αιόλου η περί dry hire αναφορά μου στο προηγούμενο editorial καθώς πολλοί παράγοντες της αγοράς, επικοινώνησαν μαζί μου για να μάθουν περισσότερες λεπτομέρειες. Το ξεκαθαρίζω λοιπόν διότι ίσως να μην ήμουν αρκετά σαφής την περασμένη Δευτέρα. Το προηγούμενο διάστημα δέχθηκα το ερώτημα (ρητορικό ή πραγματικό δεν μπορώ να ξέρω) δυο ανθρώπων από διαφορετικές dry hire εταιρίες του εξωτερικού που μου ζητούσαν την εκτίμησή μου για το κατά πόσον θα μπορούσε να είναι βιώσιμο ένα ευρωπαϊκό dry hire μοντέλο στα μέρη μας, το οποίο με αφετηρία την Ελλάδα θα καλύψει τις ανάγκες πολλών γειτονικών χωρών…
Η απάντησή μου περιελάμβανε μια σύντομη αποτίμηση της Ελληνικής rental πραγματικότητας, προκειμένου να αξιολογήσουν οι ίδιοι το τι ακριβώς τελικά θα πράξουν και όχι βεβαίως να τους απαντήσω με ένα ξερό Ναι ή Όχι εν είδη δημοψηφίσματος (για να είμαστε και ασορτί με τα άκρως απροσδόκητα πολιτικά τεκταινόμενα της σημερινής ημέρας).
Ευκαιρίας δοθείσης λοιπόν, ας το φιλοσοφήσουμε λίγο πιο ανοικτά το όλο ‘dry hire’ θέμα. Το μόνο βέβαιο λοιπόν είναι ότι στη χώρα μας όπου ο rental τομέας έχει ένα πολύ μεγαλύτερο μερίδιο από αυτό που του αναλογεί τόσο ποσοτικά, όσο και ποιοτικά (διαθέτουμε ένα συνολικά εξαιρετικό επίπεδο εξοπλισμού), ποτέ δεν ευδοκίμησε ένα ολοκληρωτικό και τυπικό dry hire μοντέλο. Οπου ως dry hire μοντέλο ορίζεται το εξής: διαθέτω έναν ικανό στόλο μηχανημάτων, αλλά και μηχανημάτων αιχμής (άρα τον ανανεώνω και τον διατηρώ ανταγωνιστικό και φρέσκο ηλικιακά) και τα διαθέτω μόνο σε επαγγελματίες και rental εταιρίες και όχι στον τελικό καταναλωτή. Αν λοιπόν αυτό είναι ένα μοντέλο που ευδοκίμησε στην Ευρώπη, τότε στην Ελλάδα πολύ απλά δεν ήρθε ποτέ. Κι εδώ ακριβώς έχει ενδιαφέρον να αναζητήσουμε το γιατί…
Συνήθως η ύπαρξη και κατ’ επέκταση η ανάπτυξη διαφόρων επιχειρηματικών μοντέλων καθοδηγείται από τις ανάγκες των αγορών, και ως γνωστόν σε μια καπιταλιστική κοινωνία οι τάσεις αυτές μετατρέπονται άμεσα σε επιχειρηματικά μοντέλα.
Στα μέρη μας όμως, όπου όλα τα παγιωμένα μοντέλα έχουν τις δικές τους ‘ιδιαιτερότητες’ για να το εκφράσω κομψά (βλέπετε στρεβλώσεις, ελλείψεις και παρανοήσεις αν θέλετε έναν πιο ακριβή & ρεαλιστικό προσδιορισμό) η επένδυση σε οπτικοακουστικό & φωτιστικό εξοπλισμό λειτούργησε περίπου όπως η Ιδιοκατοίκηση (αν δεν το γνωρίζετε, έχουμε ίσως το μεγαλύτερο ποσοστό ιδιοκατοίκησης στην Ευρώπη). Κοινώς, όποιος έμπλεκε με τη συγκεκριμένη δουλειά ήθελε να έχει τον δικό του αποκλειστικό στόλο μηχανημάτων, γεγονός που σε εποχές ευμάρειας (που έχουν περάσει πλέον ανεπιστρεπτί), αυτό σήμαινε ένα διαρκές (έτσι νομίζαμε τουλάχιστον) πάρτι για όλους και πρωτίστως για τα εργοστάσια και κατά δεύτερο λόγο για τους αντιπροσώπους που πουλάγανε τα εν λόγω προιόντα και από κει και πέρα για τις ίδιες τις rental εταιρίες, τους εργαζόμενους και free lancer τεχνικούς κ.ο.κ.
Αυτό κυρίως συνέβη διότι η ιδιοσυγκρασία του τότε Ελληνα PAτζή είχε την κλασική νοοτροπία του μονοφαγά και του ‘εραστή των μηχανημάτων’ που τα ήθελε να παίζουν και να δουλεύουν αποκλειστικά και μόνο για εκείνον και τις δικές του δουλειές. Αυτό το επιχειρηματικό μοντέλο ακολουθήθηκε και από τους νεότερους που εισήλθαν στη δουλειά και είχε ως αποτέλεσμα τη σταδιακή αποτροπή και της τελευταία επενδυτικής προοπτικής κάποιου νέου επιχειρηματία για ένα ολοκληρωτικό dry hire μοντέλο.
Κάπως έτσι λοιπόν σχεδόν γέμισε η αγορά με εξοπλισμό, ο οποίος όσο πέρναγαν τα χρόνια αυξανόταν, μαζί του όμως διευρύνονταν και οι μέρες που ο εξοπλισμός αυτό ‘καθότανε’ άπραγος στις αποθήκες. Κάπως έτσι αυξήθηκε ο ανταγωνισμός, έπεσαν οι τιμές και απαξιώθηκε τελικά η υψηλή πιστότητα και μαζί της βεβαίως ένα τεράστιο μέρος της όλης επένδυσης. Αυτό λοιπόν είχε ως αποτέλεσμα σε βάθος χρόνου να βγουν όλοι χαμένοι: και τα εργοστάσια που είδαν τις πωλήσεις τους να συρρικνώνονται και οι αντιπρόσωποι που έπαθαν το ίδιο, ενώ παράλληλα αρκετοί εξ’ αυτών απορρόφησαν και πολλές από τις επισφάλειες των πελατών τους που δεν μπόρεσαν να ανταποκριθούν στην κρίση της αγοράς αλλά και στην ευρύτερη κρίση που βιώνουμε, ενώ ο κοινός παρονομαστής σε όλα αυτά και το χειρότερο αποτέλεσμα όλων, είναι ότι απαξιώθηκε η συγκεκριμένη δουλειά λόγω -και -της πληθώρας των διαθέσιμων ‘εργαλείων’ και της απαξίωσής τους.
Στον αντίποδα όλων αυτών τώρα, σκεφθείτε τι θα είχε γίνει αν είχαμε πάει εδώ και 2 δεκαετίες σε ένα υγιές dry hire μοντέλο. Καταρχάς θα υπήρχε μικρότερος όγκος πουλημένου εξοπλισμού καθώς θα υπήρχαν εταιρίες που θα διέθεταν τον εξοπλισμό αυτό προς ενοικίαση σε όλους τους επαγγελματίες και τις εταιρίες. Ο εν λόγω στόλος θα ήταν πάντα ανανεωμένος, ενώ θα είχε υπάρξει και μια καλύτερη συγκράτηση τιμών που θα έδινε λόγο ύπαρξης στους επιχειρηματίες του χώρου. Οσο για τους αντιπροσώπους, θεωρώ ότι δεν θα είχαν τεράστια peak πωλήσεων, αλλά σαφώς πιο ομαλή καμπύλη πωλήσεων σε βάθος χρόνου, που θα είχε διάρκεια και συνέχεια, επιτρέποντάς τους έναν καλύτερο προγραμματισμό και μια σαφώς πιο ορθολογική οργάνωση και ανάπτυξη, ενώ παράλληλα θα ήταν πιο ορθολογική η συνολική εικόνα της αγοράς εδώ και χρόνια…
Αρα λοιπόν, αφού δεν κατάφερε από τότε (από τις αρχές της δεκαετίας του 90) να στηθεί ένα dry hire μοντέλο θεωρώ ότι πλέον είναι μάλλον αργά, ειδικά για ένα εισαγόμενο. Και αυτό διότι μια τέτοια επιχειρηματική ανάπτυξη έχει ιδιαίτερα υψηλό ρίσκο σε μια χώρα σαν τη δικιά μας (και δεν αναφέρομαι στην κρίση μόνο) όπου υπάρχει προς διάθεση πληθώρα εξοπλισμού και κανένας μα κανένας σχετικός τιμοκατάλογος. Ολο αυτό σε συνδυασμό με τις μάλλον καταστροφικές προσωπικές σχέσεις αρκετών rental-άδων με κάθε είδους ‘παραγωγούς’, μαγαζάτορες και διαχειριστών ‘του θεάματος’, και μαζί και με τη δεδομένη πτώση της entertainment αγοράς εν μέσω κρίσης, καθιστά το dry hire εγχείρημα των δυο εταιριών που προανέφερα, περισσότερο όνειρο θερινής νυκτός και λιγότερο μια εφικτή επιχειρηματική πραγματικότητα. Γνώμη μου λοιπόν είναι ότι θα εξαντληθεί και θα ολοκληρωθεί (αν δεν έχει ήδη γίνει) στην έρευνα αγοράς…
Αλλωστε είπαμε, έως τώρα όλα αυτά ήταν κυρίως θέμα νοοτροπίας. Πλέον που τίθεται ανοικτά θέμα επιβίωσης, το υφιστάμενο σκηνικό ‘άγριας δύσης’ θα γίνει ακόμα πιο έντονο…
