Η πρόσκληση για 2ήμερο εκπαιδευτικό σεμινάριο στην RCF, ξενάγηση στο εργοστάσιο και φυσικά ακροάσεις, ήρθε από την Ελληνική αντιπροσωπεία της Kariotis Audio & Lighting και από την RCF και φυσικά έγινε άμεσα αποδεκτή. Ποιος δεν θα ήθελε άλλωστε να πάρει μια γεύση από την Ακαδημία της RCF και τις γραμμές παραγωγής του εργοστασίου?
Μια αναποδιά ωστόσο με την πτήση που προκάλεσε ο ακινητοποιημένος επί ένα 3ωρο συρμός του προαστιακού στον οποίο επέβαινα, δεν ήταν αρκετή για να μου χαλάσει τη διάθεση και το πρόγραμμα. Τουλάχιστον έφτασαν εγκαίρως στο αεροδρόμιο και ταξίδεψαν στην ώρα τους για Μπολόνια οι υπόλοιποι συνάδελφοι και φίλοι που ταξιδεύαμε μαζί (οι κ.κ. Λάζαρος Καραγιάννης, Γιάννης Κοσκινάς, Στράτος Χαραλαμπίδης, Μενέλαος Γραμματικόπουλος και Δημήτρης Κεϊσόγλου). Εγώ έφτασα στο Reggio Emilia το βράδυ της ίδιας μέρας και πληροφορήθηκα από τα παιδιά ότι αυτά που είχα ‘χάσει’ ήταν ένα πρώτο μέρος της θεωρίας που περιλάμβανε τους τρόπους εγκατάστασης των sub και την ευθυγράμμισή τους με το κυρίως σύστημα, καθώς και ένα ενδιαφέρον factory tour, το οποίο όμως το είχα κάνει πριν από 3 χρόνια όταν είχα βρεθεί και ξεναγηθεί στη γραμμή παραγωγής του εργοστασίου…
Στα θρανία της Ακαδημίας της RCF
Στην RCF δεν επενδύουν μόνο στα προϊόντα τους αλλά και στην εκπαίδευση.
Εσχάτως βεβαίως επενδύουν γενικότερα, καθώς το πρωί της επόμενης ημέρας, με το που μπήκαμε στο ταξί για το εργοστάσιο άνοιξα τα e-mail μου είδα δελτίο τύπου για την εξαγορά της DPA Microphones από την RCF, ενώ η είδηση είχε ήδη γίνει πρώτο θέμα σε όλα τα ξένα sites ειδικού τύπου του χώρου μας. Υπενθυμίζω για την ιστορία, ότι προ 2μήνου περίπου, η RCF εξαγόρασε και την Αμερικάνικη EAW.
Οικοδεσπότες μας εδώ στο ‘σπίτι’ της RCF, στο Reggio Emilia, ήταν οι Emanuele Morlini και Lucio Boiardi Serri (παλιοί γνώριμοι και οι δύο, ειδικά ο Emanuelle με τον οποίο γνωριζόμαστε εδώ και 15 περίπου χρόνια), καθώς και ο Lorenzo Ortolani.
Στα ενδότερα του RD Net
Στην RCF ήταν ξεκάθαροι: «θέλουμε όλοι όσοι εγκαθιστούν και δουλεύουν με τα συστήματά μας να χρησιμοποιούν το RD Net. Είναι σημαντικό να τους πείσουμε να το κάνουν, καθώς με τη χρήση αυτού του απλού, εύχρηστου και αποτελεσματικού ‘λογισμικού – εργαλείου’ εξασφαλίζεις το 90% του σωστού σεταρίσματος του συστήματός σου. Οσον αφορά το εναπομείναν 10% ‘έρχεται’ αμέσως μετά με το fine tunning και το αυτί».
Αυτό ακριβώς μας έδωσε να το καταλάβουμε με τον πιο παραστατικό τρόπο ο Emanuele κατά τη διάρκεια της αναλυτικής παρουσίασης του RD Net από το Α ως το Ω, (με αναλυτικά παραδείγματα και απαντήσεις σε όλες τις απορίες μας) στο λίγο σχετικά χρόνο που είχε στη διάθεσή του.
To RD Net είναι ως γνωστόν το λογισμικό ελέγχου όλων των συστημάτων της RCF και όπως διαπιστώσαμε και εμπράκτως, είναι ακριβώς όπως το περιγράφουν: αξιόπιστο, ισχυρό και αποτελεσματικό, ειδικά με τις νέες παραμέτρους που περιλαμβάνει (στο Easy shape designer, γραφικό στο eq και το Bass Shaper) και στις οποίες ξεναγηθήκαμε αναλυτικά.
Πρίν μας αναλύσει το software αυτό καθ’ αυτό, ο Emanuele ξεκίνησε με το απαραίτητο hardware, ήτοι τα network switches όπως τα RDNET Control 8 (8 outputs master unit) και το ‘μικρό’ Control 2 που όπως χαρακτηριστικά ανέφερε πάντα έχει μαζί του. Αφου μας παρουσίασε τα δυο switchers, μας εξήγησε ότι στο Control 8 κάθε έξοδο συνδέει ηχεία μέσω CAT5 καλωδίου (πας πρώτα στο πρώτο και μετά από το ένα ηχείο στο άλλο). Όπως επισήμανε, το σύστημα είναι έξυπνο, κοινώς δεν χρειάζεται να εισάγεις κωδικούς ή ID διευθύνσεις σε κανένα ηχείο. Απλά συνδέεις με daisy chain τα ηχεία και αναγνωρίζονται αυτόματα χωρίς διευθύνσεις, ενώ σε κάθε network συνδέεις έως 32 ηχεία και έως 256 ηχεία για κάθε controller.
Εν συνεχεία μας περιέγραψε τους δυο βασικούς τρόπους σύνδεσης των control unit (στην πρώτη περίπτωση το unit να βρίσκεται στο FoH και στη δεύτερη να βρίσκεται στο stage).
Στο RD NET δουλεύεις με δυο τρόπους: online και offline. Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης η υπόθεση εργασίας μας περιελάμβανε ένα line array σύστημα με 8 καμπίνες HDL30 ανά πλευρά και 6 sub.
Με το RD NET ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να τρέξει ένα απλό prediction software RDNET Easy Shape Designer, που όμως είναι ιδιαίτερα χρήσιμο στο σχεδιασμό του συστήματος.
Ετσι λοιπόν, μόλις βάλαμε το σύστημα στο υποτιθέμενο venue, αυτόματα υπολογίστηκαν οι κλίσεις των καμπίνων. Παράλληλα ο Emanuele μας έδειξε το πώς επηρεάζονται κάθε φορά οι διάφοροι παράμετροι σε σχέση με τη θερμοκρασία και την υγρασία. Μας προέτρεψε επίσης πάντα να μοιράζουμε τη συστοιχία σε ζώνες και να δουλεύουμε ξεχωριστά την κάθε ζώνη, ενώ μας μίλησε και για το boost στις υψηλές στο Far field πεδίο.
Οσο περισσότερο EQ χρησιμοποιείς, τόσο λιγότερο headroom έχεις…
Σε αυτό επέμεινε αρκετά ο Emanuele και ήταν κάτι που μας εξήγησε και μας έδειξε παραστατικά. Επέμεινε επίσης και στις κλιματικές συνθήκες και στο πόσο επηρεάζεται ένα σύστημα και οι επιμέρους παράμετροί του, από τις μεταβαλλόμενες συνθήκες θερμοκρασίας, την υγρασία, τον αέρα κλπ.
Μας έδειξε πως μέσω της παραμέτρου ‘Connect to the venue’ βάζουμε το σύστημα στο venue, το ‘συνδέουμε’ με αυτό και το πρόγραμμα φορτώνει τα δεδομένα για συγκεκριμένες συνθήκες υγρασίας και θερμοκρασίας.
Ετσι βλέπουμε στο γράφημα πόσο headroom έχουν χάσει τα ηχεία από πάνω προς τα κάτω (από το far field προς το near field πεδίο). Αν ωστόσο, κατά τη διάρκεια της νύχτας αλλάξουν οι συνθήκες θερμοκρασίας και περιβάλλοντος, βάζουμε τις νέες τιμές και αυτόματα ρυθμίζονται οι παράμετροι σε πραγματικό χρόνο…
Μας εξήγησε επίσης όλα τα εικονίδια της εικόνας και τα χρώματα πάνω στα ηχεία που ενδεικνύουν την κατάσταση λειτουργίας του ενισχυτή. Αρα με ανοικτό παράθυρο από τους χρωματικούς κώδικες και τις τιμές και μόνο, έχουμε πλήρη απεικόνιση του συστήματος και της ομαλής ή όχι λειτουργίας του σε κάθε παράμετρο.
Equalizer, Bass Shaper και άλλα διαθέσιμα εργαλεία
Στη συνέχεια περάσαμε στα ενσωματωμένα φίλτρα του RD NET και ξεναγηθήκαμε στα στάδια του Gain, Delay, στις 8 μπάντες παραμετρικής ισοστάθμισης με Q, Gain, και δυνατότητα επιλογής του τύπου του φίλτρου, ενώ γνωρίσαμε και ακόμα ένα χρήσιμο εργαλείο, το Bass Shaper, που υποστηρίζει έναν ειδικά ανεπτυγμένο αλγόριθμο που επιδρά με ‘μαλακό’ τρόπο στις χαμηλές συχνότητες.
Ζώνες & FIR phase Gain
Στο σετάρισμα μέσω του RD NET δρομολογογήθηκαν μεν όλα τα ηχεία στην ίδια ζώνη, όμως μοιράστηκαν και σε ομάδες και ομαδοποιήθηκαν σε ζώνες από πάνω προς τα κάτω σε μια συστοιχία. Ετσι όταν ο χρήστης πατά EQ, εμφανίζεται η ζώνη και ο αριθμός των ηχείων που επηρεάζονται από αυτά που έχουν γκρουπαριστεί στην εκάστοτε ζώνη.
Ο Emanuele μας έδειξε επίσης πως βάζει FIR phase Gain και πως ανά ζώνη μπορείς να έχεις διαφορετική ισοστάθμιση. Ετσι, όταν κατά τη διάρκεια του show αλλάξουν οι παράμετροι και ο μηχανικός του συστήματος θεωρήσει ότι το σύστημα θέλει διορθώσεις, μπορεί να διορθώσει όλες τις ζώνες κρατώντας τις διαφορές μεταξύ τους μέσω του Global Array Params και του Global Array FIRPhase Gain. Μια πραγματικά πολύ χρήσιμη δυνατότητα.
Μας επισήμανε επίσης ότι μπορείς να εντάξεις στην ίδια ζώνη ηχεία από διαφορετικές θέσεις του array εφόσον λόγω ιδιομορφίας του venue καλούνται να καλύψουν την ίδια απόσταση (μας έδειξε παράδειγμα ενός ανισόπεδου αμφιθεάτρου με μπαλκόνια). Επίσης μας τόνισε ότι με αυτό τον τρόπο ρύθμισης πλέον δεν προσθέτεις φίλτρο στο φίλτρο για να έχεις γραμμική φασική συμπεριφορά.
Περί sub
H πρώτη μέρα μπορεί να είχε θεωρία περί sub, η δεύτερη όμως είχε όλες τις παραμέτρους που τα αφορούν, μέσω του προγράμματος.
Ξεκινώντας από τις κλίσεις, μας έδειξε πως βάζουμε τις κλίσεις στα sub και βάζοντας αποστάσεις μας έδειξε (μέσω προγράμματος) έως ποιά συχνοτική περιοχή θα έχουμε έλεγχο κατευθυντικότητας, διότι μετά έχουμε το φαινόμενου του comb filtering.
Στη συνέχεια έδωσε προτεραιότητα σε αυτοματισμούς και τις plug n play δυνατότητα του προγράμματος, δείχνοντάς μας πρακτικά παραδείγματα χρονικής ευθυγράμμισης των sub με το κυρίως σύστημα, κάτι που γίνεται εύκολα μέσω του προγράμματος καθώς με την εισαγωγή του delay επιτυγχάνεται αυτόματα η ευθυγράμμιση.
Διαπιστώσαμε επίσης πόσο εύκολο είναι να αλλάξει το σετάρισμα και ο τρόπος λειτουργίας των sub, καθώς μετέβαλε το set-up από καρδιοειδές σε end fire χωρίς τη χρήση smart, απλά μετρώντας την απόσταση ανάμεσα στα front grill των δυο σειρών sub και εισάγοντας τη μέτρηση στο πρόγραμμα.
Τέλος μας έδωσε το παράδειγμα των δυο curved lines (4+4) σε end fire setup, ενώ μας μίλησε και μας έδειξε το αντίστοιχο σετάρισμα όσον αφορά Flyable subs.
Στη συνέχεια και χρησιμοποιώντας ως παράδειγμα τα HDL-26Α σε ρόλο front fill (4 από αυτά), ξεκίνησε το tunning τους και στάθηκε στην περίπτωση του θεατή που βρίσκεται ανάμεσα σε front fill και κυρίως σύστημα) και ακούει αλλού τη φωνή του τραγουδιστή σε σχέση με το που τον βλέπει ως εικόνα. Μας έδειξε λοιπόν πόσο απλά μέσω του fader (για μικρορύθμιση ακριβείας) του delay στα front fill ‘φέρνεις’ τη φωνή του τραγουδιστή να ακούγεται εκεί ακριβώς που τον βλέπεις. Αυτό είναι κάτι βεβαίως που το κάνεις σε πραγματικό χρόνο.
Ακροάσεις στο... λιβάδι
Μετά την παρουσίαση του RD NET και πρίν την παραδοσιακή Ιταλική pizza σε κοντινή πιτσαρία της πόλης στον εξωτερικό χώρο δοκιμών της RCF μας περίμενε ο Lucio Boiardi Serri με δυο αναρτημένα και σεταρισμένα συστήματα, ένα HDL 26-A και ένα HDL 28-A
Το HDL 26-A είναι το ultra compact ηχείο της ομώνυμης σειράς (μόλις 11,5 κιλά βάρος) με δυο 6ιντσα γούφερ (με 2ιντσο πηνίο φωνής) σε υβριδική band bass διάταξη και ένα 3ιντσο HF driver τιτανίου για τις μεσαιουψηλές που φορτίζονται από κυματοδηγό. Ενεργά και αυτοενισχυόμενα (2.000Watt 2-way amp) και φυσικά RDNET on board.
Το μεγαλύτερο HDL 28-A (μεγαλύτερη σε διαστάσεις καμπίνα, αλλά και σχεδόν διπλάσιο βάρος στα 21 κιλά) είναι ένα επίσης δίδρομο ηχείο με δυο 8ιντσα γούφερ (με 2,5ιντσο πηνίο φωνής και μαγνήτες νεοδυμίου) και το 3ιντσο HF driver τιτανίου. Εδώ το ενσωματωμένο module ενίσχυσης είναι κατά 200Watt μεγαλύτερο, φυσικά υποστηρίζεται RD Net ενώ και εδώ το cross point μεταξύ των 2 δρόμων είναι στα 750Hz.
Και τα δυο συστήματα (αποτελούμενα από 8 καμπίνες έκαστο ανά πλευρά) τα ακούσαμε με τα 9006-ΑS sub σε end fire διάταξη σε δυο ζώνες των 4 έκαστη.
Οι ακροάσεις ξεκίνησαν με το μικρότερο HDL 26-A για να ακολουθήσει το HDL 28-A. Αρχικά ακούσαμε τα κάθε σύστημα μόνο του ενώ μετά προστέθηκαν και τα sub.
Οι εντυπώσεις ακροάσεων για το HDL 26-A είναι ότι έχουμε να κάνουμε με ένα σύστημα που σου δίνει την εντύπωση ότι ανήκει σε μεγαλύτερη κατηγορία. Εξαφανίζεται εύκολα, διαθέτει ικανοποιητική κάλυψη και συχνοτική απόκριση, ‘καθαρή’ μεσαία περιοχή και αέρινες υψηλές, ενώ δεν δυσανασχέτησε ακόμα και όταν ‘πιέστηκε’ είτε από το πρόγραμμα είτε από τη στάθμη του σήματος που δέχθηκε. Εδεσε καλά με τα sub και γενικά απέδειξε έναν ‘εντυπωσιακό’ χαρακτήρα που κερδίζει εύκολα τον ακροατή. Αναμφίβολα θα αποτελέσει ακόμα ένα προιόν με εξαιρετικό λόγο τιμής προς απόδοση για την RCF.
Αντίστοιχες είναι και οι εντυπώσεις μας από το μεγαλύτερο HDL 28-A που συγκρινόμενο με το μικρότερο αδελφό του έδειξε πιο μεστό και διευρυμένο συχνοτικά με μεγαλύτερο headroom, έλεγχο και απόκριση στα μεταβατικά της μουσικής. Η ‘ηχητική ταυτότητα’ της σειράς HDL της RCF ήταν φυσικά παρούσα κι εδώ, με το σύστημα να έχει εξίσου μεγάλο ήχο και να δηλώνει υποψηφιότητα για best seller και για την Ελληνική αγορά καθώς έχει τον ιδανικό μέγεθος για τα περισσότερα venue της χώρας μας…
Ease Focus και indoor ακροάσεις στο studio της RCF
Η παρουσίαση ολοκληρώθηκε με τον Michele Begotti να μας παρουσιάζει τις βασικές παραμέτρους του Ease Focus αλλά και σημαντικές μόνιμες εγκαταστάσεις της RCF ανά τον κόσμο, όπως το στάδιο Yaounde-Olembe στην Αφρική (με τα 22 κλάστερ των 6 HL2290) και το αναβαθμισμένο στάδιο που θα διεξαχθεί ο τελικός του μπέιζμπολ στους Ολυμπιακούς του Τόκιο το 2020. Επί αυτών των εγκαταστάσεων ο Michele μας έδωσε παραστατικά παραδείγματα πρακτικών προβλημάτων που αντιμετώπισαν και λύσεων που τελικώς εφάρμοσαν, για να επιτύχουν τη δέουσα κάλυψη και το επιθυμητό STI (Speech Transmission Index).
Επίσης μας επισήμανε ότι εγκαταστάθηκε διπλό network για τις εν λόγω εγκαταστάσεις, ένα για audio και ένα για data και έλεγχο, ενώ μας παρουσίασε και το Voice Alarm system DXT9000 based system που επίσης χρησιμοποιήθηκε.
Η επίσκεψη στο εργοστάσιο ολοκληρώθηκε με ακροάσεις στον ειδικά διαμορφωμένο και ελεγχόμενο χώρο ακροάσεων της RCF, έναν εντυπωσιακό και ακουστικά ελεγχόμενο χώρο, με όλα τα ηχεία της εταιρίας (ανά σειρά) ομαδοποιημένα ανά πλευρά για ευκολότερες A-B ακροάσεις, με όλο τα συστήματα να είναι δικτυωμένα και να ελέγχονται από ένα tablet (μαζί με φωτισμό και εικόνα, αφού κάθε φορά που ακούγαμε ένα ηχείο, αυτό φωτιζόταν μεμονωμένα, ενώ στα displays του χώρου εμφανίζονταν τα πλήρη τεχνικά του χαρακτηριστικά).
Ευχαριστούμε επίσης την εταιρία Kariotis Audio & Lighting, αντιπρόσωπο της RCF στη χώρα μας, δίχως τη συνεισφορά της οποίας δεν θα είχε πραγματοποιηθεί ποτέ αυτό το ταξίδι…
Υ.Γ. Με τη νέα χρονιά μια ευχάριστη έκπληξη περιμένει τους RCF users και όχι μόνο, σε επίπεδο αναβάθμισης του RD NET λογισμικού (λογικά η ανακοίνωση θα γίνει στην προσεχή Prolight & sound της Φρανκφούρτης). Δυστυχώς όμως, ειδικά εγώ ως δημοσιογράφος του κλάδου, έχω δεσμευθεί στα στελέχη της RCF και δεν επιτρέπεται να ανακοινώσω περισσότερα…
Επαφή
Kariotis Audio & Lighting
