To broadcasting με την ευρύτερη έννοιά του, αποτελεί έναν τομέα που έχουμε ξεχάσει λίγο στα μέρη μας, διότι όλοι τα τελευταία χρόνια το συνδέουν με την κρίση των καναλιών που προήλθε από την κρίση του μάρκετινγκ και της διαφημιστικής αγοράς που φυσικά οφείλεται στην ευρύτερη κρίση χρέους της χώρας μας. Βεβαίως, οι αναφορές μας αφορούν και αφορούσαν την Ελλάδα για όλα αυτά, όμως δυστυχώς ή ευτυχώς η χώρα μας ακόμα και στις εποχές της ευμάρειας που προηγήθηκαν, δεν είχε την κατάλληλη κουλτούρα της τηλεοπτικής / συνδρομητικής πλατφόρμας, κάτι που φαίνεται στις διαχρονικά πενιχρές επιδόσεις της οποιασδήποτε συνδρομητικής πλατφόρμας – εταιρίας, που επιχείρησε στη χώρα μας. Οι λόγοι που συνέβη αυτό είναι πολλοί και διαφορετικοί και χρήζουν τεράστιας ανάλυσης ακόμα και κοινωνικής, και γεωπολιτικής. Μια τέτοια ανάλυση παρακολούθησα από τους ίδιους τους ανθρώπους μεγάλης συνδρομητικής πλατφόρμας της χώρας μας (πρό κρίσης έγινε αυτό) όπου περίπου παραδέχθηκαν την αδυναμία τους να διεισδύσει η Pay TV στη χώρα μας αποδίδοντάς την (εκτός των άλλων) στην ιδιοσυγκρασία του Ελληνα, στον Ελληνικό ήλιο και στην κοινωνικότητά μας μεταξύ άλλων, στοιχεία που μας βγάζουν από το σπίτι τα βράδια και δεν μας κρατάνε καρφωμένους στην TV. Από την άλλη, σημαντικό μερίδιο ‘ευθύνης’ αποδίδεται και στο συνολικά πολύ υψηλό επίπεδο (από τα υψηλότερα στην ευρώπη) των ελεύθερων ιδιωτικών καναλιών πανελλαδικής εμβέλειας. Όλα αυτά όμως όπως προανέφερα, ίσχυαν πρό κρίσης, γιατί τότε βγαίναμε έξω σχεδόν μαζικά τα βράδια και τότε τα κανάλια είχαν ποιοτικά προγράμματα καθότι τα έσοδα από τη διαφήμιση ήταν υψηλά. Ξαφνικά, μέσα σε μια 3ετία το οικονομικό τοπίο άλλαξε άρδην και μαζί με το ότι σχεδόν διπλασιάστηκαν από τότε τα νοικοκυριά με (γρηγορότερο και φθηνότερο) ίντερνετ, ίσως ήρθε η ώρα για μια δεύτερη ευκαιρία στη συνδρομητική τηλεόραση (δορυφορική & IPTV) μαζί με το γεγονός ότι οι τιμές είναι πιο προσιτές από ποτέ και οι παροχές ακόμα μεγαλύτερες.
Ας δούμε όμως τι ακριβώς συμβαίνει στις υπόλοιπες ευρωπαικές χώρες στον τομέα του ευρύτερου broadcasting και πως κινείται η αγορά της συνδρομητικής τηλεόρασης (ανεξαρτήτως τεχνολογικής πλατφόρμας) στην Ευρώπη.
Τα αποτελέσματα του πρώτου 3μήνου όσον αφορά τις επιδόσεις της συνδρομητικής τηλεόρασης ανά την Ευρώπη, είναι πλήρως αποκαλυπτικό και ενδεικτικό της ευρύτερης κρίσης που αντιμετωπίζει συνολικά η γηραιά ήπειρος. Όλα τα στοιχεία που ακολουθούν είναι στοιχεία του πρώτου 3μήνου του 2012 και εξηγούν με κάθε λεπτομέρεια την κατακόρυφη πτώση της broadcast αγοράς σχεδόν σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες…
Με εξαίρεση τη Γερμανική αγορά, όπου τα συνδρομητικά κανάλια είχαν σημαντική κερδοφορία, στις υπόλοιπες χώρες του ευρωπαικού βορά υπήρχαν βεβαίως κέρδη αλλά ήταν περιορισμένα σε σχέση με παλαιότερα, ενώ το ευρύτερο broadcasting περιβάλλον και ειδικά τα συνδρομητικά κανάλια είχαν απώλειες και μειωμένη κερδοφορία ή ζημίες στις χώρες του ευρωπαικού νότου (και όχι μόνο) που χτυπήθηκαν ιδιαίτερα από την κρίση της ευρωζώνης.
Τα αποτελέσματα επιβεβαίωσαν τον γενικό κανόνα ότι η συνδρομητική τηλεόραση μπορεί να εκμεταλλευτεί μια οικονομική ύφεση, δεδομένου ότι είναι φθηνότερη πηγή ψυχαγωγίας από ότι για παράδειγμα το φαγητό στα εστιατόρια, ή η έξοδος σε μπαρ και club, όμως τελικώς σε βάθος χρόνου και όσο η ύφεση βαθαίνει οι συνδρομητές μειώνονται και στρέφονται αποκλειστικά στα ελεύθερα κανάλια για την ενημέρωση και την ψυχαγωγία τους.
Θέλετε συγκεκριμένα νούμερα και επιδόσεις;
Ας αρχίσουμε από την Ιταλία, όπου η επιδείνωση της οικονομικής κρίσης έχει ανατρέψει τα κέρδη από τις συνδρομές του περασμένου έτους για το Sky Italia, το οποίο είχε απώλειες 86.000 συνδρομητών, στο 1ο μόλις 3μηνο του 2012. Παρόλα αυτά, οι υπεύθυνοι μάρκετινγκ του καναλιού πιστεύουν ότι κάτι τέτοιο είναι αποτέλεσμα της κρίσης και της ύφεσης, όμως παράλληλα αισιοδοξούν διότι θεωρούν ότι το μικρό ποσοστό διείσδυσης της συνδρομητικής τηλεόρασης στην Ιταλία (μόλις το 19% των συνδρομητών) αφήνει προοπτικές για μια ταχύτατη ανάπτυξη μόλις ξεπεραστεί ή ελεγχθεί η κρίση χρέους στη χώρα…
Η απότομη ύφεση στην ιταλική συνδρομητική τηλεόραση, αντανακλάται επίσης στην αγορά τηλεοπτικών διαφημίσεων όπου το πρώτο 3μηνο η πτώση στις πωλήσεις διαφημιστικού χρόνου ήταν σημαντική καθώς τα έσοδα από τις διαφημίσεις κυμάνθηκαν στα € 622,7 εκατομμύρια από τα 693,3 εκατομμύρια € στο περυσινό αντίστοιχο διάστημα.
Στην Ισπανία, η οποία μαστίζεται ακόμα πιο άγρια από την κρίση, με την ανεργία να βρίσκεται στο 25% και την αναδιάρθρωση του τραπεζικού της τομέα να βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, η Telco Telefonica, ένας από τους μεγαλύτερους παρόχους συνδρομητικών τηλεοπτικών προγραμμάτων, υπέστη μείωση της τάξης του 50% στο πρώτο μόλις 3μηνο του έτους, με τα καθαρά κέρδη της εταιρίας να βυθίζονται στα 748 εκατομμύρια ευρώ. Σημειωτέον ότι τα κέρδη της εταιρίας στο αντίστοιχο διάστημα του 2011 ήταν 1,62 δισεκατομμύρια €. Ο αριθμός αυτός ήταν πολύ κάτω και από το κάτω άκρο των προβλέψεων των αναλυτών για τη φετινή χρονιά.
Στη χώρα μας, η συνδρομητική πλατφόρμα της Forthnet κινήθηκε εξίσου πτωτικά καθώς ο αριθμός των συνδρομητών στο πρώτο 3μηνο της χρονιάς είχε σημαντική μείωση σημειώνοντας κάθετη πτώση από τους 350.000 συνδρομητές του 2011. Θυμάμαι ότι σ’ ένα συνέδριο παρόχων κάποτε, τα στελέχη της Nova και άλλων συνδρομητικών καναλιών είχαν αναφέρει ότι ο Ελληνας δεν έχει κουλτούρα συνδρομητικής τηλεόρασης και αυτό οφείλεται στην πολύ υψηλή ποιότητα προγράμματος που του παρέχουν δωρεάν τα πανελλήνιας εμβέλειας ιδιωτικά δίκτυα κυρίως, διότι τα κρατικά υπολείπονται σημαντικά σε σχέση με τα αντίστοιχα κρατικά κανάλια άλλων ευρωπαϊκών χωρών.
Αλλού στην Ευρώπη, τα πράγματα διαφέρουν αντανακλώντας όχι μόνο την υπάρχουσα ευμάρεια (παρά τα προβλήματα που έχουν ενσκήψει κι εκεί), αλλά και μια διαφορετική κουλτούρα. Στη Γερμανία λοιπόν που είναι η ατμομηχανή και στον τομέα του broadcasting και της συνδρομητικής τηλεόρασης κατ’ επέκτασην, το 63% των νοικοκυριών είναι συνδρομητές σε κάποιο τηλεοπτικό ‘μπουκέτο’ προτιμώντας πακέτα με φθηνή συνδρομή, ενώ μόλις το 6% πληρώνει για υπηρεσίες υψηλής ποιότητας. Όπως και νάχει οι Γερμανοί συνδρομητές αυξάνονται γρήγορα, με τρανό παράδειγμα την Telco Deutsche Telekom που πρόσθεσε 500.000 πελάτες στη νέα της υπηρεσία T-Entertain IPTV μέσα σε 12 μήνες, γεγονός που της απέφερε αύξηση της τάξεως του 42%, ήτοι 2εκ ευρώ περίπου. Από αυτούς, οι 173.000 εγγράφηκαν το πρώτο 3μηνο του 2012, γεγονός ενδεικτικό της συνεχιζόμενης ανάπτυξης.
Στο ίδιο περίπου μήκος κύματος κινείται και το Sky Deutschland με 359.000 συνδρομητές το 2011, οι οποίοι αναμένεται να διευρυνθούν κι άλλο καθώς η συνδρομητική πλατφόρμα έχει κλείσει αποκλειστική συμφωνία για την μετάδοση όλων των αγώνων του Γερμανικού πρωταθλήματος ποδοσφαίρου (Bundesliga) έως και τη σαιζόν 2013 – 2014.
Το πιο σημαντικό όμως εδώ, είναι ότι τα εν λόγω κανάλια κινούνται ανοδικά και ως προς το τζίρο τους από τις διαφημίσεις, καθώς η διαφημιστική πίτα αυξάνεται σε μέγεθος, όγκο και τζίρους, ακολουθώντας την αύξηση των συνδρομητών.
Οσον αφορά τις άλλες δυο ισχυρές οικονομίες της Ευρώπης, τη Γαλλία και τη Βρεταννία, οι δείκτες δεν ευημερούν όπως στη Γερμανία, όμως παρόλα αυτά υπάρχει μια μικρή ανάπτυξη στους δείκτες, τις συνδρομές και την κερδοφορία, μικρότερη από άλλες χρονιές αλλά αρκετά αισιόδοξη ως εικόνα, ειδικά αν δει κάποιος τους πτωτικούς δείκτες των συνδρομητικών καναλιών της νότιας ευρώπης…
Στη Βρετανία οι 3 σημαντικοί παίκτες της εν λόγω αγοράς, ήτοι τα BSkyB, Virgin Media και BT Vision, σημείωσαν κέρδη που προήλθαν από την αύξηση των συνδρομητών τους, ενώ μια νέα υβριδική πλατφόρμα (Bundesliga) με μικρότερη συνδρομητική βάση, το BT Vision, σημείωσε τη μεγαλύτερη αύξηση συνδρομητών (κατά 4,1%) το πρώτο 3μηνο του 2012.
Στο Βέλγιο τώρα είχαμε ένα τυπικό παράδειγμα αύξησης συνδρομητών και μείωση τζίρου, καθώς ναι μεν η Telco Belgacom κέρδισε 43.000 νέους συνδρομητές στο πρώτο 3μηνο του 2012 φτάνοντας συνολικά το 1.254.000 συνδρομητές, όμως η μέση τιμή συνδρομής από τα €19.4 έπεσε στα €17.6. Κάτι που συμβαίνει και στη Γαλλία και που εκφράζει την ανάγκη των καταναλωτών – συνδρομητών για χαμηλότερες τιμές συνδρομής καθώς το εισόδημά τους περιορίζεται, αλλού ελάχιστα και αλλού (όπως η χώρα μας και οι χώρες της νότιας ευρώπης) περισσότερο…
Στην ανατολική ευρώπη ωστόσο, η εικόνα είναι μικτή και αντικατοπτρίζει πλήρως την εικόνα της οικονομίας και της ανάπτυξης κάθε χώρας ξεχωριστά. Κι εδώ βεβαίως οι νέες IPTV πλατφόρμες αναπτύσσονται ταχύτερα απ’ ότι οι συμβατικές δορυφορικές Pay TV πλατφόρμες, και υπολογίζεται ότι στην ανατολική ευρώπη οι IPTV πλατφόρμες θα φτάσουν σε τζίρους τα 1.275 δις δολλάρια έως το 2017, από τα 362 εκατομμύρια δολάρια που ήταν στα τέλη της προηγούμενης χρονιάς.
Όλα τα παραπάνω στοιχεία αλλά και οι προβλέψεις των ειδικών συμφωνούν ότι η διείσδυση των συνδρομητικών καναλιών θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια σε όλη την Ευρώπη, με ακόμα πιο προσιτές τιμές συνδρομής καθότι θα ακολουθηθεί η προφανής οικονομική στρατηγική που προτάσσει «λιγότερα χρήματα από περισσότερους καταναλωτές». Όλα αυτά τα στοιχεία δείχνουν ότι η broadcasting αγορά έχει όλο το μέλλον μπροστά της και θα προκριθούν οι νέες – προσιτές λύσεις και οι τεχνολογικές εκείνες πλατφόρμες που θα είναι ευέλικτες αλλά και νεωτεριστικές. Ηδη το HD είναι μια πραγματικότητα ενώ οι 2Κ και 4Κ αναλύσεις δεν θα αργήσουν να έρθουν. Το 3D απ’ ότι φαίνεται ήρθε για να μείνει και να καθιερωθεί και παρά τα όποια εφηβικά του προβλήματα δείχνει ότι θα είναι ‘το επόμενο μεγάλο πράγμα’ στον τομέα του broadcasting…